تضاد

هر گاه دو واژه با معنای ناساز در یک بیت یا عبارت به کار روند، آرایه تضاد یا طباق پدید می‌آید.

در نومیدی بسی امید است  /   پایان شب سیه سپید است.

☼  واژه‌های «نومیدی» با «امید» و همچنین واژگان «سیه» با «سپید» متضاد و ناسازند.

تضاد
تضاد
تضاد
  1. در کدام گزینه « تضاد » دیده نمی‌شود؟

الف) من به هـــر جمعیتی نالان شــدم                             جفت بد حالان و خوش حالان شدم

ب) درنــــــیابد حال پخــته هـیچ خــام                             پــــس ســــخن کــوتاه باید والسلام

پ) همچو نی زهری و تریاقی که دید                            همچو نی دمساز و مشتاقی که دید

ت) سینه خواهم شرحه شرحه از فراق                           تـــــا بگویم شــــرح درد اشـــتیاق

  • در همه بیتها به جز بیت … آرایه « تضاد » به کار رفته است.

الف) آن نشنیدید که یک قطره اشک                              صـــبحدم از چشم یتیمی چکید

ب) دوســـت نگـردند فقیر و غنـــی                                یــــار نـباشند شقی و ســــــعید

پ) گاه درخشید و گهی تیره مــــاند                               گاه نهان گشت و گهی شد پدید

ت) من گهر ناب و تو یک قطره آب                              من ز ازل پاک و تو پست پلید

  • در همه بیتها به جز بیت … آرایه « طباق » به کار رفته است.

الف) از همه عالم نهان و بر همه پیدا                             ب) در بن چاهی به زیر صــــخرۀ صما

پ) صورت خوب آفرید و سیرت زیبا                           ت) قسمت خود می‌خورند منعم و درویش

  • در کدام گزینه « تضاد » دیده می‌شود؟  

الف) کاش سپهرم چون تو برمی‌گزید                             ب) من به نظر قطره به معنی یمم

پ) مـن سفـــــر دیده، ز دل کــرده‌ام                              ت) من گـــــهر روشن گــــنج دلم

  • در کدام گزینه « تضاد » دیده نمی‌شود؟

الف) بر خسک و خار همچو بر گل و سوسن                   ب) بیگانه شد ز خود که شود آشنای غیر

پ) جان‌ها فــدای آن که به جان شد فدای غیر                  ت) نو شـــده‌ای، نو شده کـــهنه شود آخر

  • در کدام گزینه « تضاد » دیده نمی‌شود؟                                                                                              (سراسری تجربی)

الف) به طاعت خوی کن و ز معصیت دور                     ب) که خود در سوختن مانی شب و روز

پ) که ندهــــــد طـــــاعتت با معصیت نور                     ت) مکن از کـــینۀ کـــس سینه پرســــوز

  • در کدام گزینه « تضاد » نیست؟                                                                                                       (سراسری انسانی)

الف) دیو چو بیرون رود فرشته درآید                            ب) سخن کم گوی و چون گویی نکو گوی

پ) صالح و طالح متاع خویش نمودند        ت) گــــــمان بد مـــــــبر بر کس، نکو بر