الدَّرسُ الخامِسُ:‌ هذا خَلقُ الله(مشترک)

حوارٌ (گفتگو)

(مَعَ سائقِ سَیّارهِ الأُجرهِ) (با راننده خودروی مسافرکش)

۱- أحسنتَ: آفرین ۲- قدَ أنشَد:َ سروده است ۳- بارَکَ اللّهُ فیکَ: آفرین بر تو

التَّمارین

اَلتَّمْرینُ الْأوَّلُ: أیُّ کلمهٍ مِن کلماتِ المُعجَمِ، تُناسِبُ التَّوضیحاتِ التّالیَهَ؟ (چه کلمه‌ای از کلمه‌های واژه‌نامه مناسب گزارش‌های زیر است.)

۱- طائرٌ یَسکُنُ فی الأماکِنِ المَتروکَهِ یَنامُ فی النَّهارِ وَ یَخرُجُ فی اللّیلِ. (پرنده‌ای که در مکانهای متروکه سکونت می‌کند. روزها می‌خوابد و شبها بیرون می‌آید.)  بوم

۲- عُضوٌ خَلفَ جِسمِ الحَیَوانِ یُحَرِّکَهُ غالباً لِطَردِ الحَشَراتِ. (اندامی پشت بدن جانور که اغلب آن را برای راندن حشره‌ها تکان می‌دهد.) ذَنَب

۳- نباتاتٌ مُفیدَهٌ للمُعالَجَهِ نَستَفیدُ مِنها کَدواءٍ. (گیاهانی سودمند برای درمان که از آنها به عنوان دارو استفاده می‌کنیم.) أعشاب طبّیّه

۴- طائرٌ یَعیشُ فی البَرِّ و الماءِ. (پرنده‌ای که در خشکی و آب زندگی می‌کند.) بَطّ

۵- عَدَمُ وجودِ الضَّوءِ. (نبود روشنایی.) ظَلام

۶-  نَشرُ النّورِ. (پراکنش نور.) إناره

اَلتَّمْرینُ الثّانی: عَیِّن الکلماتِ المُتَرادفَهَ و المُتَضادَّهَ. = ≠ (واژگان مترادف و متضاد را شناسایی کن.)

اَلتَّمْرینُ الثّالِثُ: اُکتُب اسم کُلِ صورَهٍ فی الفَراغِ؛ ثُمَّ عَیِّن المطلوبَ مِنکَ. (اسم هر عکسی را در جای خالی بنویس؛ سپس  موارد خواسته شده را شناسایی کن.)

البَطُّ / الکِلابِ / الغُرابُ / الطّاووسِ / الحِرباءُ / البَقرهُ

تُعطی  البَقرهُ الحلیبَ. (گاو ماده شیر می‌دهد.)  یُرسِلُ الغُرابُ أخبارَ الغابهِ. (کلاغ خبرهای جنگل را می‌رساند.) ذَنَبُ الطّاووسِ جمیلٌ.

   ۱- الفاعل: البقره                                      ۲- المفعول: أخبار               ۳- المضاف إلیه: الطاووس (دم طاووس زیبا ست.)

الحِرباءُ ذاتُ عیونٍ مُتَحَرِّکَهٍ.       الشُّرطیُّ یَحفَظُ الأمنَ بِـ الکِلابِ. (پلیس با سگها امنیت را حفظ می‌کند.) البَطُّ طائرٌ جمیلٌ. (اردک پرنده زیبایی است.)

   ۴- الصّفه: متحرّکه (آفتاب پرست دارای چشمهای متحرک است.)  ۵- المبتدأ: الشرطیّ                       ۶- الخبر: طائرٌ

اَلتَّمْرینُ الرّابِعُ: عَیِّن الفاعِلَ و المَفعولَ فی الکلماتِ الّتی أُشیرَ إلیه بِخطٍّ. (فاعل و مفعول را در واژگانی که با خط به آنها اشاره شده شناسایی کن.)

۱- ﴿ فَأنزَلَ اللهُ سَکینَتَهُ عَلَی رَسولِهِ وَ عَلَی المُؤمِنینَ﴾ (خداوند آرامش خود را بر پیامبرش و بر مؤمنان فروفرستاد.) / اللهُ: فاعل / سَکینَه: مفعول

۲-﴿ لا أملِکُ لِنَفسی نَفعاً وَ لا ضَرّاً إلّا ما شاءَ اللهُ﴾ (من مالک سود و زیان خویش نیستم، مگر آنچه خدا خواسته است.) / نَفعاً:  مفعول

۳- ﴿ وَ ضَرَبَ لَنا مَثَلاً وَ نَسِیَ خَلقَهُ﴾ (برای ما مَثَلی زد و آفرینش خود را فراموش کرد.) / مَثَلاً: مفعول / خَلق: مفعول

۴- ﴿ وَ لا یَظلِمُ رَبُّکَ أحَداً﴾ (پروردگارت به کسی ستم نمی‌ورزد.) / رَبُّ: فاعل

۵- ﴿ یُریدُ اللهُ بِکُمُ الیُسرَ﴾ (خداوند برای شما آسانی مى‏خواهد.) / اللهُ: فاعل / الیُسرَ: مفعول

اَلتَّمْرینُ الْخامِسُ: عَیِّن المُبتَدَأَ و الخبرَ فی الأحادیثِ التّالیَهِ. (مبتدا و خبر را در حدیث‌های زیر شناسایی کن.)

۱- النَّدَمُ عَلَی السُّکوتِ خَیرٌ مِنَ النَّدَمِ عَلَی الکَلامِ. (پشیمانی به خاطر خاموشی بهتر از پشیمانی به خاطر سخن است.) / المُبتَدَأَ: الندم / الخبرَ: خیرٌ

۲- أکبَرُ الحُمقِ الإغراقُ فی المَدحِ وَ الذَّمِّ. (بزرگترین، نادانی زیاده روى در ستایش و نکوهش است.) / المُبتَدَأَ: أکبَرُ / الخبرَ: الإغراقُ

۳- سَیِّدُ القَومِ خادِمُهُم فی السَّفَرِ. (سرور مردم کسى است که در سفر خدمتگزار ایشان باشد.) / المُبتَدَأَ: سَیِّدُ / الخبرَ: خادِمُ

۴- العِلمُ صَیدٌ وَ الکِتابَهُ قَیدٌ. (ﺩﺍﻧﺵ ﺷﮑﺎﺭ ﺍﺳﺕ ﻭ ﻧﻭﺷﺗﻥ ﺑﻧﺩ.) // المُبتَدَأَ: العِلمُ / الخبرَ: صَیدٌ // المُبتَدَأَ: الکِتابَهُ / الخبرَ: قَیدٌ

۵- الصَّلاهُ مِفتاحُ کُلِّ خَیرٍ. (نماز کلید هر خوبی است.) / المُبتَدَأَ: الصَّلاهُ / الخبرَ: مِفتاحُ

۱- سَکینَه: آرامش ۲- ضَر:ّ زیان ۳- یُسْر: آسانی ۴- نَدَم: پشیمانی ۵- حُمْق: نادانی ۶- ذَمّ: نکوهش ۷- قَیْد: بند

اَلتَّمْرینُ السّادِسُ: تَرجِم الجُمَلَ التّالیَهَ ثُمَّ عَیِّن المَحَلَّ الإعرابیَّ للکلماتِ الّتی أُشیرَ إلیه بِخطٍّ. (جمله‌های زیر را ترجمه کن؛ سپس نقش دستوری واژگانی را که با خط به آنها اشاره شده شناسایی کن.)

۱- ﴿ أ تَأمُرونَ النّاسَ بِالبِرِّ وَ تَنسَونَ أنفُسَکُم﴾ (آیا مردم را به نیکی فرمان می‌دهید و خودتان را فراموش می‌کنید؟)

النّاسَ:‌ مفعول / أنفُسَ: مفعول

۲- ﴿لا یُکَلِّفُ اللهُ نَفساً إلّا وُسعَها﴾( خداوند هیچ کس را، جز به اندازه تواناییش، تکلیف نمی‌کند.)

اللهُ:‌ فاعل / نَفساً: مفعول

۳- صدرُ العاقِلِ صُندوقُ سِرَّهِ. (سینه خردمند صندوق رازش است.)

صَدر: مبتدا / العاقل: مضاف الیه / صُندوقُ: خبر / سرّ: مضاف الیه

۴- حُسنُ الأدَبِ یَستُرُ قُبحَ النَّسَبِ. (ادب نیک زشتی خاندان را می‌پوشاند.)

الأدَبِ: مضاف الیه / قُبحَ: مفعول

۵- عَداوَهُ العاقِلِ خَیرٌ مِن صَداقَهِ الجاهِلِ. (دشمنی خردمند بهتر از دوستی نادان است.)

عَداوَهُ: مبتدا / الجاهِلِ: مضاف الیه                                                                                     ۱- نَفْسا:ً کسی

ð أنوارُ القُرآنِ ð (فروغ قرآن)

کَمِّلِ الفَراغاتِ فی الترجمهِ الفارسیّهِ. (جای خالی در ترجمه فارسی را کامل کن.)

۱- ﴿ کُلُّ نَفسٍ ذائقَهُ المَوتِ﴾ = هر کسی چشنده مرگ است. (می‌میرد)

۲- ﴿ وَ یَتَفَکَّرونَ فی خَلقِ السَّماواتِ وَ الأرضِ﴾ = و درباره آفرینش آسمان‌ها و زمین می‌اندیشند.

۳- ﴿ رَبَّنا ما خَلَقتَ هذا باطِلاً﴾ = (و می‌گویند) ای پروردگار ما، اینها را بیهوده نیافریدی.

۴- ﴿ سُبحانَکَ فَقِنا عَذابَ النّارِ﴾ = تو پاکی؛ ما را از شکنجه آتش نگاه دار.

۵- ﴿ رَبَّنا إنَّکَ مَن تُدخِلِ النّارَ فَقَد أخزَیتَهُ وَ ما لِلظّالِمینَ مِن أنصارٍ﴾ 

= پروردگارا، هر که را تو به آتش افکنی، او را خوار ساخته ای، و ستمگران، هیچ یاوری ندارند.

۶- ﴿ رَبَّنا إنَّنا سَمِعنا مُنادیاً یُنادی لِلإیمانِ أن آمِنوا بِرَبِّکُم فَآمَنّا﴾

= ای پروردگار ما، قطعاً ما صدای پیام دهنده را شنیدیم که به ایمان دعوت می‌کرد که به پروردگارتان، ایمان بیاورید و ما ایمان آوردیم.

اَلْبَحثُ الْعِلمیُّ (پژوهش علمی)

اِبحَثْ عَن نَصٍّ قَصیرٍ عِلمیٍّ بِاللُّغَهِ الْعَرَبیَّهِ حَولَ خَلْقِ اللّهِ، ثُمَّ تَرجِمْهُ إلَی الْفارِسیَّهِ، مُستَعیناً بِمُعجَمٍ عَرَبیٍّ – فارِسیٍّ.

به دنبال متنی کوتاه و علمی به زبان عربی درباره آفرینش خداوند بگرد؛ سپس به یاری واژه‌نامه عربی به فارسی آن را ترجمه کن.

بُحَیرَهُ زَریبار فی مَدینَهِ مَریوان بِمُحافَظَهِ کُردستان =  دریاچه زریوار در شهر مریوان در استان کردستان

پی دی اف درس پنجم عربی پایه دهم مشترک