مقالۀ تحقیقی شامل اجزای زیر است:

۱- عنوان

مقاله مانند هر متن ساختارمند دیگر، بدون موضوعی واحد شکل نمی گیرد. البته باید دانست که «موضوع » با «عنوان» متفاوت است. موضوع گسترده تر از عنوان است. در واقع عنوان، حیطۀ پژوهش را محدودتر می کند.

۵- مقدّمه

مقدّمه شامل دو بخش است:

زمینۀ مسئله: زمینۀ مسئله دریچۀ ورود به بحث مقاله است. در این قسمت نویسنده با اشاره به مطالبی که در کتاب ها، مقالات و سایر منابع خوانده است، باورهای علمی و پژوهشی خود را بیان می کند و سعی دارد اهمّیت موضوع را برای خواننده آشکار سازد.

بیان مسئله: نویسنده در زمینۀ مسئله، بحث را از فضای کلیّ تر، آغاز می کند و مرحله به مرحله آن را محدود می کند و در پایان، مسئلۀ تحقیق به روشنی بیان می شود. معمولاً بیان مسئله در یک جمله است.

۶- بدنۀ اصلی

در متن مقاله، به اصل بحث مورد نظر می پردازیم و تلاش می کنیم که با ارائه داده های کافی و مثال های مفید، نکتۀ مورد نظرمان را برای خواننده به روشنی بیان کنیم.

در نوشتن متن مقاله، دو نکته بسیار اهمّیت دارد:

۷- بحث و نتیجه گیری

در این بخش ابتدا یافته های تحقیق، تحلیل می شود و سپس با استفاده از مطالبی که در مقدّمه آمده، نتیجه گیری و جمع بندی صورت می پذیرد.

مَثَل نویسی

مَثَل های زیر را بخوانید. سپس یکی را انتخاب کنید و آن را گسترش دهید.

◙ آفتاب پشت ابر نمی ماند.

پیام: حقیقت همیشه پنهان نخواهد ماند و واقعیت روزی هویدا خواهد گشت.

◙ عاقل نکند تکیه به دیوار شکسته. (بردوش من خسته مکن دست حمایل / عاقل نکند تکیه به دیوار شکسته)

پیام: انسان دانا و خردمند هیچ گاه کاری را که به زیانش است انجام نمی دهد.

◙ عالم شدن چه آسان، آدم شدن چه مشکل!

پیام: درس خواندن و دانا شدن آسان است اما انسان شدن از به دست آوردن خوی پسندیده سخت دشوار است.