بایگانی برچسب: s

نیایش: الهی (فارسی هشتم)

۱- الهی، جانب من کن نگاهی / مرا بنما به سوی خویش راهی

قلمرو زبانی: الهی: خدایا / جانب: سوی / نمودن: نشان دادن (بن ماضی: نمود، بن مضارع: نما) / مرا: به من / قلمرو ادبی: قالب: مثنوی / وزن مفاعیلن مفاعیلن فعولن (رشته انسانی) / نگاهی، راهی: قافیه

بازگردانی: خدایا، به سوی من نگاهی بکن و به سوی خودت راهی به من نشان بده.

پیام: درخواست توجه خدا به بنده

۲- نگاهی کن که رو آرم به سویت / رهی بنما که جا گیرم به کویت

قلمرو زبانی: رو آرم: رو بنهم / ره: راه / کوی: کوچه، محله / قلمرو ادبی: نگاه کردن: کنایه از توجه کردن / قافیه: سویت، کویت

بازگردانی: به گونه ای به من توجه کن که من به سویت روی آورم. راهی را به من نشان بده که در بارگاهت جای گیرم.

پیام: درخواست از خدا

۳- به ذکر خود، بلند آوازه‌ام کن / رفیق لطف بی‌اندازه‌ام کن

قلمرو زبانی: ذکر: یاد، ورد / بلند آوازه: سرشناس، نامدار / رفیق: دوست / لطف: مهربانی / قلمرو ادبی: ردیف: کن / قافیه: بلند آوازه‌ام، بی‌اندازه‌ام / واژه‌آرایی: کن / رفیق لطف: اضافه استعاری

بازگردانی: با یاد خودت من را در جهان سرشناس کن و لطف بی اندازه خود را شامل حال من کن.

پیام: دعا برای سرشناسی و لطف خدا

۴- بیفشان از وضو بر رویم آن آب / که از غفلت نماند در سرم خواب

قلمرو زبانی: افشاندن: پاشیدن (بن ماضی: افشاند، بن مضارع: افشان)  / وضو: دست نماز / غفلت: بی خبری، ناآگاهی / ماندن: (بن ماضی: ماند، بن مضارع: مان) / قلمرو ادبی: جناس: آن، آب؛ در، سر، بر / قافیه: آب، خواب

بازگردانی: کاری کن که نمازم من را از بی خبری و ناآگاهی بیدار کند.

پیام: طلب آگاهی از خدا

۵- به چشم مرحمت سویم نظر کن / شفیع آخرت، خیرالبشر کن

قلمرو زبانی: مرحمت: لطف، مهربانی/ شفیع: شفاعت کننده / آخرت: روز بازپسین / خیرالبشر: بهترین انسانها، لقب پیامبر / قلمرو ادبی: ردیف: کن / قافیه: نظر، خیرالبشر

بازگردانی: با مهر و لطفت به من نگاه کن و پیامبر را شفاعت کننده من در آخرت قرار بده.

پیام: طلب مرحمت و شفاعت پیامبر

وحشی بافقی

saeedjafari
jafarisaeed
پی دی اف فارسی هشتم نیایش: الهی

نیایش: الهی

۱- الهـــی ز عصیان مــرا پاک کن / در اعمال شایسته چــالاک کن

قلمرو زبانی: الهی: خدای من / عصیان: سرکشی / اعمال: جمع «عمل»، کردار / چالاک: چابک، تیزو بز / قلمرو ادبی: قالب: قصیده / وزن: فعولن فعولن فعولن فعل

بازگردانی: خدایا من را از سرکشی و گناه پاک کن و کاری کن که در کارهای شایسته چابک و چالاک باشم.

پیام: درخواست توفیق به کار نیک

۲- به عصـیان ســـرا پای آلـــوده‌ام / ســـراپا ز آلـــودگی پاک کـــن

قلمرو زبانی: آلوده: ناپاک / آلودن: ناپاک شدن (بن ماضی: آلود؛ بن مضارع:‌ آلا)≠ پالودن/ قلمرو ادبی: سراپا: مجاز از همۀ وجود / واژه آرایی: سراپا / آلوده ام آلودگی: جناس از گونه اشتقاق (رشته انسانی) / واج آرایی: «ا»

بازگردانی: به خاطر گناهان و سرکشی ام همه وجودم ناپاک شده است. وجود من را از آلودگی پاک کن.

پیام: درخواست پالایش روان

۳- دلـــم را بده عـــزم بر بندگـــی / نه چون بی غمانم هوسناک کن

قلمرو زبانی: عزم: قصد / چون:‌ مانند / بی غمان: انسان‌های بی تفاوت / بی غمانم: جهش ضمیر (من را چون بی غمان) / هوسناک: آنکه در پی هوس‌های خود باشد. / قلمرو ادبی: دل: مجاز از خود سراینده / بندگی:‌ کنایه از فرمانبرداری

بازگردانی: مرا توانی بده که فرمانبردار تو باشم و نه مانند انسانهای بی درد مرا به سوی هوا و هوس بران.

پیام: درخواست توفیق به فرمانبرداری

۴- به خاک درت گـر نیارم سجــود/ مکــافات آن بر سرم خاک کن

قلمرو زبانی: در: درگاه / نیارم: نیاورم / مکافات: کیفر / قلمرو ادبی: سجده آوردن: کنایه از فرمانبرداری / بر سر خاک کردن: کنایه از «بیچاره و خوار کردن»

بازگردانی: اگر من از تو فرمانبرداری نکنم و سر به آستان تو نسایم من را بیچاره و خوار کن.

پیام: درخواست توفیق به بندگی

۵- نشاطــی بده در عـــبادت مـــرا / دل لشکـــر دیو غمــناک کـــن

قلمرو زبانی: نشاط: شور و شوق / عبادت: بندگی و نماز / «را» در مرا: حرف اضافه /  قلمرو ادبی: دل را غمناک کردن: کنایه از ناامید کردن / دیو: استعاره از شیطان /

بازگردانی: به من شوری بده تا به بندگی و نماز راغب باشم و با این کار پیروان دیو را ناامید و غمناک کن.

پیام: درخواست شوق و شور بندگی

۶- به حشرم بده نامه در دست راست / ز هولم در آن روز بی باک کن

قلمرو زبانی: حشر: رستاخیز / حشرم: جهش ضمیر / قلمرو ادبی: نامه در دست … دادن: کنایه از «خوشبختی و عاقبت به خیری» / هول: ترس، هول رستخیز / بی باک: نترس

بازگردانی: در رستاخیز نامه کردارم را به دست راستم بده و کاری کن که من از این روز نهراسم و ترسی نداشته باشم.

پیام: درخواست یاری در روز رستاخیز

                                   
ملاحسین فیض کاشانی، (۹۷۷–۱۰۵۸ هـ ش)