ظواهر الطَّبیعَهِ تُثْبِتُ حَقیقَهً واحده و هی قُدرَهُ الله، والآن نَصِفُ بعض هذه الظواهِر.
پدیدههای طبیعی یک حقیقت را ثابت میکنند و آن قدرت خداست، و اینک برخی از این پدیدهها را توصیف میکنیم.
الَعْنبَ البْرازیلیُّ شَجَرَهٌ تَختَلِفُ عَنْ باقی أَشجارِ الْعالَمِ، تَنْبُتُ فی الْبَرازیلِ، وَ تَنْمو أَثمارُها عَلَی جِذْعِها، وَ وَ مِن أَهَمِّ مُواصَفاتِ هذِهِ الشَّجَرَهِ أَنَّها تُعْطی أَثماراً طولَ السَّنَهِ.
انگور برزیلی درختی است که با بقیهٔ درختان جهان فرق دارد، در برزیل میروید و میوههایش روی تنهٔ آن رشد میکند. از مهمترین ویژگیهای این درخت، آن است که در طول سال میوه میدهد.
شَجَرَهُ السِّکویا شَجَرَهٌ مِنْ أَطوَلِ أَشجارِ الْعالَمِ فی کالیفورنیا، قَدْ یَبلُغُ ارْتِفاعُ بَعضِها أکثَرَ مِن مِئَهِ مِترٍ وَ قَدْ یَبلُغُ قُطرُها تِسعَهَ أَمتارٍ، وَ یَزیدُ عُمرُها عَلَی ثَلاثَهِ آلافٍ وَ خَمسِمِئَهِ سَنَهٍ تَقریباً.
درخت سکویا درختی است از بلندترین درختان جهان در کالیفورنیا، گاهی بلندی برخی از آنها به بیش از صد متر میرسد و گاهی قطر آن به نه متر میرسد. عمر آن تقریباً افزون از هزار و پانصد سال است.
الَشَّجرَهَ الْخانِقَهُ شَجَرَهٌ تَنْمو فی بَعضِ الْغاباتِ الِإسْتِوائیَّهِ، تَبدَأُ حَیاتَها بِالِإلْتِفافِ جِذعِ شَجَرَهٍ وَ غُصونِها، ثُمَّ تَخْنُقُها تَدریجیّاً. یوجَدُ نَوعٌ مِنها فی جَزیرَهِ قِشم الَّتی تَقَعُ فی مُحافَظَهِ هُرمُزجان.
درخت خفه کننده درختی است که در برخی جنگلهای استوایی میروید. زندگی اش را با پیچیدن دور تنهٔ درخت آغاز میکند، سپس آن را کم کم خفه میکند. گونه ای از آن در جزیرهٔ قشم که در استان هرمزگان واقع است یافت میشود.
شَجَرَهُ الْخُبزِ شَجَرَهٌ اسْتِوائیَّهٌ تَنمو فی جُزُرِ الْمُحیطِ الْهادِئِ، تَحمِلُ أَثماراً فی نِهایَهِ أَغصانِها کَالْخُبزِ. یَأکُلُ النّاسُ لُبَّ هٰذِهِ الْأثمارِ.
درخت نان درختی استوایی است که در جزیرههای استوایی اقیانوس آرام میروید. میوههایی مانند نان در انتهای شاخههایش حمل میکند. مردم مغز این میوهها را میخورند.
شَجَرَهُ النِّفطِ شَجَرَهٌ یَستَخدِمُهَا الْمُزارِعونَ کَسیاجٍ حَولَ الْمَزارِعِ لِحِمایَهِ مَحاصیلِهِم مِنَ الْحَیَواناتِ؛
درخت نفت، درختی است که کشاورزان آن را به عنوان (مانند) پرچینی دور کشتزارها برای حمایت از محصولاتشان از جانوران به کار میگیرند؛
لِأنَّ رائِحَهَ هٰذِهِ الشَّجَرَهِ کَریهَهٌ تَهْرُبُ مِنهَا الْحَیَواناتُ، وَ تَحْتَوی بذُورُها عَلَی مِقدارٍ مِنَ الزُّیوتِ لا یُسَبِّبُ اشْتِعالُها خُروجَ أیَّ غازاتٍ مُلَوِّثَهٍ.
زیرا بوی این درخت، ناخوشآیند است و جانوران از آن میگریزند و دانههایش دارای مقداری روغن است که افروختن آن، سبب خروج هیچ گاز آلوده کننده ای نمیگردد.
وَ یُمْکِنُ إنتاجُ النِّفطِ مِنْها. وَ یوجَدُ نَوعٌ مِنْها فی مَدینَهِ نیکشَهر بمُحافظه سیستان و بلوشستان باسم شجره مداد.
و تولید نفت از آن امکان دارد و گونه ای از آن در نیکشهر در استان سیستان و بلوچستان به نام درخت مداد یافت میشود.
شَجَرَهُ البْلَوّطِ هیَ مِنَ الْشَجارِ الْمُعَمَّرَهِ وَ قَد تَبلُغُ مِنَ الْعُمرِ أَلفَیْ سَنَهٍ. توجَدُ غاباتٌ جَمیلَهٌ مِنها فی مُحافَظَهِ إیلام وَ لُرِستان. یَدْفِنُ السِّنجابُ بَعْضَ جوَزاتِ الْبَلّوطِ السَّلیمَهِ تَحتَ التُّرابِ، وَ قَدْ یَنْسَی مَکانَها. وَ فی السَّنَهِ الْقادِمَهِ تَنمو تِلْکَ الْجَوزَهُ وَ تَصیرُ شَجَرَهً.
درخت بلوط از درختان کهنسال است و عمر آن به دو هزار سال میرسد. جنگلهای زیبایی از آن در استان ایلام و لرستان یافت میشود. سنجاب برخی دانههای سالم بلوط را زیر خاک دفن میکند و گاهی جایش را فراموش میکند. در سال آینده، آن دانه میروید و درختی میشود.