بایگانی برچسب: s

الدرس الخامس: الصدق

یحُکْی أَنَّ رَجُلاً کانَ کَثیرَ الْمَعاصی وَ الْعُیوبِ، فَنَدِمَ عَلَی أَعمالِهِ السَّیِّئَهِ؛

ترجمه: آورده اند که مردی پر از گناهان و عیب ها بود، پس [روزی] از کردار بدش پشیمان شد.

وَ حاوَلَ أن یصُلحِهَا، فَمَا اسْتَطاعَ، فَذَهَبَ إلَی رَجُلٍ فاضِلٍ صالِحٍ،

ترجمه: و کوشید که آن ها را درست کند، ولی نتوانست، در نتیجه نزد مرد هنرور و نیکوکاری رفت،

وَ طَلَبَ مِنهُ مَوعِظَهً تَمْنَعُهُ عَنِ ارْتِکابِ الْمَعاصی،

ترجمه: و از او خواست پندش دهد تا از انجام دادن گناهان بازش دارد،

فَنَصَحَهُ بِالْتِزامِ الصِّدْقِ، وَ أخَذَ مِنهُ عَهدا عَلَی ذٰلکِ،

ترجمه: وی مرد را پند داد که به راستگویی پایبند باشد، و در این باره از او قولی گرفت،

فکَلَّما أَرادَ الرَّجُلُ أَن یَرْتَکِبَ ذَنْباً، امْتَنَعَ عَنْهُ لِوَفائِهِ بِالْعَهدِ، حَتَّی لا یَکْذِبَ عَلَی الرَّجُلِ الْفاضِلِ،

ترجمه: هر گاه که مرد می خواست گناهی انجام دهد، به خاطر پایبندیش به پیمان، از آن [گناه] خود داری می کرد تا به مرد شایسته و هنرور دروغ نگوید.

وَ بِمُرورِ الْأیّامِ تَخَلَّصَ مِن شَّر ذُنوبِهِ وَ عُیوبِهِ لِإلْتِزامِهِ بِالصِّدْقِ.

ترجمه: مرد به خاطر پایبندیش به راستگویی با گذر زمان از شر گناهانش و عیب هایش رهایی یافت. 

وَ یُحْکَی أَنَّ شابّاً کانَ کَذّاباً، وَ فی أَحَدِ الْأیّامِ کانَ یَسبَحُ فی البْحَرِ؛

ترجمه: آورده اند که جوانی دروغگو بود. در یکی از روزها در دریا شنا می کرد؛

وَ تَظاهَرَ بِالْغَرَقِ وَ نادَی أَصحابَهُ: الَنجَّدَهَ، اَلنَّجدَهَ …

ترجمه: وانمود کرد که دارد غرق می شود و دوستانش را صدا زد: کمک، کمک …

فَأَسْرعَ أَصحابُهُ إلَیهِ لِیُنقِذوهُ، وَ عِندَما وَصَلوا إلَیهِ ضَحِکَ عَلَیهِم؛

ترجمه: دوستانش به طرفش شتافتند تا او را نجات دهند، هنگامی که به او رسیدند، به آنها خندید؛

کَرَّرَ هٰذَا الْعَمَلَ ثَلاثَ مَرّاتٍ، وَ فی الْمَرَّهِ الرّابِعَهِ ارْتَفَعَ الْمَوجُ وَ کادَ الشّابُّ یَغْرَقُ،

ترجمه: این کار را سه بار تکرار کرد. بار چهارم موج بالا آمد و نزدیک بود جوان غرق شود،

فَأَخَذَ یُنادی أَصحابَهُ، وَلٰکِنَّهُم ظَنّوا أَنَّهُ یَکْذِبُ مِن جَدیدٍ. فَلمَ یلَتْفتوا إلَیهِ

ترجمه: او شروع کرد به صدا زدن دوستانش؛ اما ایشان گمان کردند که وی دوباره دروغ می گوید. ازین رو به او توجهی نکردند؛

حَتَّی أَسْرعَ إلَیهِ أَحَدُ النّاسِ وَ أَنقَذَهُ،

ترجمه: تا اینکه یکی از مردم به سویش شتافت و او را رهاند.

فَقالَ الشّابُّ لِأصدِقائِهِ: «شاهَدْتُ نَتیجَهَ عَمَلی، فَکِذْبی کادَ یَقتُلُنی، فَلَنْ أَکْذِبَ بَعدَ الْیَومِ أَبَداً،

ترجمه: جوان به دوستانش گفت:«نتیجه کارم را دیدم. دروغم نزدیک بود مرا به کشتن دهد. از امروز به بعد هرگز دروغ نخواهم گفت.

وَ ما عادَ هٰذَا الشّابُّ إلَی الْکِذْبِ مَرَّهً أُخرَی.

ترجمه: این جوان دیگر به دروغ گفتن بازنگشت.

قالَ اللّهُ تَعالَی: یا أیّها الذین آمَنُوا اتَّقُوا اللهَ وَ کونوا مَعَ الصّادِقینَ

ترجمه: خداوند فرموده است: ای کسانی که گرویده اید از خداوند پروا کنید و با راستگویان باشید.

اَلصِّدقُ مَعَ اللّهِ یَتَجَلَّی بِإخلاصِ الْأعمالِ لَهُ؛ وَ الصِّدقُ مَعَ النّاسِ هوَ أَن لا نَکْذِبَ عَلَی الْآخَرینَ،

ترجمه: با خداوند راست بودن برای انسان با اخلاص در کارها جلوه گر می شود؛ و با مردم راست بودن، آن است که به دیگران دروغ نگوییم.

وَ قالَ النَّبیُّ: کبُرت خیانه أن تحدث أخاک حدیثًا هُو لک به مُصدّق و أنت له به کاذب.

ترجمه: پیامبر فرموده است: «خیانت بزرگی است که به برادرت که راستگویت می پندارد سخنی بگویی در حالى که دروغ است!».

وَ قالَ الْإمامُ عَلیٌّ: مَا أَضْمَرَ أَحَدٌ شَیْئاً إِلاَّ ظَهَرَ فِی فَلَتَاتِ لِسَانِهِ، وَ صَفَحَاتِ وَجْهِهِ.

ترجمه: و امام علی فرموده است: « هیچ کس چیزى را در دل پنهان نمى کند، مگر این که در لغزشهای زبانش و در همه جای چهره اش آشکار مى گردد».

إذَنْ لا یَسْتَطیعُ الْکَذّابُ أَنْ یُخفیَ کِذْبَهُ أَوْ یُنکِرَهُ.

ترجمه: بنابراین دروغگو نمی تواند دروغش را پنهان یا انکار کند.

ما أَجْمَلَ کَلامَ النَّبیِّ!: «لا تَنظُروا إلَی کَثرَهِ صَلاتِهِم وَ صَومِهِم وَ کَثرَهِ الْحَجِّ وَ الْمَعْروفِ وَ طنطْنَتِهِم بِاللَّیلِ؛

ترجمه: چه سخن پیامبر زیباست: به بسیاری نمازهایشان، روزه هایشان، حج شان، کارهای نیکشان و بانگ آرام نیایش شبانگاهشان نگاه نکنید؛

وَلٰکِنِ انْظُروا إلَصِدْقِ الَأحادیثِ و أداء الأمانه.»

ترجمه: اما به راستگویی و امانت داریشان نگاه کنید.

وازگان درس پنجم

عَیِّنِ الصَّحیحَ وَ الْخَطَأَ حَسَبَ نَصِّ الدَّرسِ. (با توجه به متن درست و نادرست را شناسایی کنید.)

۱- حاوَلَ الرَّجُلُ الْکَثیرُ الْمَعاصی أَن یُصلِحَ نَفْسَهُ، فَلَم یَستَطِعْ فِی الْبِدایَهِ. √ (مردی پرگناه کوشید که خودش را درست کند، اما در آغاز نتوانست.)

۲- طَلَبَ الرَّجُلُ الْفاضِلُ مِن الرَّجُلِ الْکَثیرِ الْمَعاصی أَنْ یَلْتَزِمَ بِکُلِّ الْحَسَناتِ.  × (مرد هنرور از مرد پرگناه خواست که به همه نیکی ها پایبند باشد.)

۳- اِمْتَنَعَ الرَّجُلُ الْکَثیرُ الْمَعاصی عَنِ الذُّنوبِ لِوَفائِهِ بِالْعَهْدِ. √ (مرد پرگناه به خاطر وفا به پیمانش از گناه خودداری کرد.)

۴- کادَ الشّابُّ الْکَذّابُ یَغْرَقُ عِندَما کَذَبَ لِلْمَرَّهِ الثّالِثَهِ. × (جوان دروغ گو هنگامی که برای بار سوم دروغ گفت، نزدیک بود غرق شود.)

۵- یَظْهَرُ الْکِذْبُ فی فَلَتاتِ اللِّسانِ وَ صَفَحاتِ الْوَجْهِ. √ (دروغ در لغزشهای زبان و در همه جای چهره آشکار می شود.)

اِعلَموا (بدانید)

اَلْجُملَهُ بَعدَ النَّکِرَهِ

■ معمولاً هنگامی که بعد از اسمی نکره فعلی بیاید که درباره آن اسمِ نکره توضیح دهد، در ترجمه به فارسی بعد از آن اسم حرفِ ربطِ «که» می آید و فعل، مطابق شرایط جمله ترجمه می شود؛ مثال:

شاهَدْنا سِنجاباً یَقْفِزُ مِنْ شَجَرَهٍ إلی شَجَرَهٍ. = سنجابی را دیدیم که از درختی به درختی می پرید.

إرضاءُ النّاسِ غایَهٌ لا تُدْرَکُ. = راضی ساختن مردم، هدفی است که به دست آورده نمی شود.

رَأَیْتُ وَلَداً یَمْشی بِسُرعَهٍ. = پسری را دیدم که به سرعت راه می رفت.

■ عبارت (رَأَیْتُ وَلَداً یَمْشی بِسُرعَهٍ.) از دو جمله تشکیل شده، و بعد از اسم نکره «وَلَداً» فعل مضارعی آمده است که درباره «وَلَداً» توضیح می دهد؛ در ترجمه فارسی بین دو جمله، حرف ربط «که» می آید و فعل مضارع نیز معمولاً ماضی استمراری ترجمه می شود.

ماضی + اسم نکره + مضارع ماضی استمراری

■ امّا اگر فعلِ اوّل مضارع باشد، ترجمه فعل دوم چگونه خواهد بود؟ به مثال دقّت کنید.

أفتُشُ عَن مُعْجَمٍ یُساعِدُنی فی فَهمِ النُّصوصِ. = دنبال فرهنگ لغتی می گردم که مرا در فهم متون کمک کند. (کمک می کند)

أُشاهِدُ طالِباً یَکْتُبُ تَمارینَ الدَّرْسِ فِی الصَّفِّ. = دانش آموزی را می بینم که تمرین های درس را در کلاس می نویسد.

مضارع + اسم نکره + مضارع مضارع التزامی یا مضارع اِخباری

■ اکنون به ترجمه جمله زیر دقّت کنید.

اشْتَریَتُ الْیَومَ کِتاباً قَدْ رَأَیْتُهُ مِنْ قَبل. = امروز کتابی را خریدم که قبلاً آن را دیده بودم. (دیدم)

ماضی + اسم نکره + ماضی ماضی بعید یا ماضی ساده

تذکّر: ترجمه هنر است و باید در ترجمه به مطالبِ بسیاری مانند موضوع متن، قرائن و قواعد زبان مقصد توجّه کرد.

اخْتبِرْ نفْسَکَ: أ: تَرجِم هذه العبارهَ حَسَبَ قواعِدِ الدَّرسِ ثُمَّ عَیِّن نَوعَ الأفعالِ. (خودت را بیازما: این عبارت را با توجه به قواعد درس ترجمه کن؛ سپس نوع فعل ها را بازگو کن.)

اللُهُمَّ إنِّی أعوذُ بِکَ مِن نَفسٍ لا تَشبَعُ وَ مِن قَلبٍ لا یَخشَعُ وَ مِن عِلمٍ لا یَنفَعُ وَ مِن صلاهٍ لا تُرفَعُ وَ مِن دُعاءٍ لا یُسمَعُ.

(همانا من از نفسی که سیر نمی‌شود و از دلی که فروتنی نمی ورزد و از دانشی که سود نمی رساند و از نمازی که بالا برده نمی شود و از دعایی که شنیده نمی‌شود، به تو پناه می‌بردم.)

ب: مَیِّزِ الْأفَعالَ المُتعَدّیه مِنْ: یَهْدی: مُتِعدّ / کفَروا: لازم / قرَأتُ: مُتِعدّ / جَلسْنا: لازم

۱- لا تَشْبَعُ: سیر نمی شود ۲- لا یَخْشَعُ: فروتنی نمی کند ۳- لا ترْفعُ: بالا برده نمی شود (بالا نمی رود)

حوارٌ (گفتگو)

(شِراءُ شَریحَهِ الْهاتِفِ الْجَوّالِ) = خرید سیم کارت گوشی همراه

الزّائِرَهُ = حج گزارمُوَظَّفُ الإِتِّصالاتِ= کارمند مخابرات
رَجاءً، أَعْطِنی شَیحهَ الْجَوّالِ= لطفا؛ سیم کارت گوشی به من بدهید.تَفَضَّلی، و هَلْ تُریدینَ بِطاقَهَ الشَّحْنِ = بفرما؛ آیا کارت شارژ هم می خواهی.
نَعَم؛ مِنْ فَضْلِکَ أَعْطِنی بِطاقَهً بِمَبلَغِ خَمْسَهٍ وَ عِشرینَ ریالاً = آری؛ لطفا کارتی به مبلغ بیست و پنج ریال به من بده.تَسْتَطیعینَ أَنْ تَشْحَنی رَصیدَ جَوّالِکِ عَبْرَ الْإنتِرنِت = می توانی گوشی ات را از راه اینترنت شارژ کنی.
الزّائِرَهُ تُریدُ أَن تَتَّصِلَ لکِن لا یَعْمَلُ الشَّحْنُ، فَتَذْهَبُ عِندَ موَظَّفِ الإِتِّصالاتِ وَ تَقولُ لَهُ: = زیارت کننده می خواهد که تماس بگیرد؛ ولی کار نمی کند؛ در نتیجه نزد کارمند مخابرات می رود و به او می گوید:
عَفواً، فی بِطاقَهِ الشَّحْنِ إشکالٌ. = ببخشید؛ کارت شارژ اشکالی دارد.أَعْطینی الْبِطاقَهَ مِنْ فَضلِکِ. سامِحینی؛ أَنتِ عَلَی الْحَقِّ. أُبَدِّلُ لَکِ الْبِطاقَهَ. = کارت را به من بده؛ لطفا؛ مرا ببخش؛ حق با تو است؛ کارت را برایت عوض می کنم.

۱- اَلشَّیحَه: سیم کارت ۲- اَلشَّحْن: شارژ کردن ۳- أَنْ تَشْحَنی: که شارژ کنی ۴- اَلرَّصید: اعتبار مالی، شارژ ۵- سامِحینی: مرا ببخش ۶- أَنتِ عَلَی الْحَقِّ: حق با شماست

ادات استفهام / کلمه های پرسشی

گوشزد: دانش آموزان ارجمند، برخی از این واژه های پرسشی را هنوز نخوانده اید؛ ولی بهتر است همه اینها را بیاموزید.

التمارین

اَلتَّمرینُ الْأَوَّلُ: أَیُّ کَلِمَهٍ مِن کَلِماتِ مُعجَمِ الدَّرسِ تُناسِبُ التَّوضیحاتِ التّالیَهَ؟ (چه واژه ای از واژگان لغتنامه درس با گزارش های زیر هماهنگ است.)

۱- ما کانَ یَعْرِفُ السِّباحَهَ؛ فَصَرَخَ النَّجْدَهَ، اَلنَّجْدَهَ: کاد یغرق (شنا نمی دانست؛ پس بانگ زد: کمک کمک: نزدیک بود غرق شود)

۲- أَخفی شَیئاً، وَ جَعَلَهُ بَعیداً عَنِ الْأَنظارِ: أضمَرَ (چیزی را نهفت و آن را دور از نگاه ها نهاد: پنهان کرد.)

۳- حَسِبَهُ کِذْباً، وَ ما قَبِلَهُ: أنکَرَ ( آن را دروغ پنداشت و نپذیرفتش: دروغ دانست.)

۴- عَمِلَ عَمَلاً عِدَّهَ مَرّاتٍ: کرَّرَ (کاری را چندبار انجام داد: تکرار کرد.)

۵- أَصْبَحَ کَبیراً: کبُرّ (بزرگ گشت: بزرگ شد.)

اَلتَّمرینُ الثّانی: تَرجِمَ الأحادیثَ، ثُمَّ عَیِّنِ المَطلوبَ مِنکَ. (حدیث ها را ترجمه کن؛ سپس آنچه را از تو خواسته شده، شناسایی کن.)

۱- اَلْعِلْمُ نورٌ وَ ضیاءٌ یَقْذِفُهُ اللهُ فی قُلوبِ أولیائه. (اَلْمُبتَدَأَ وَ الْفاعِلَ)

(دانش نور و روشنایی است که خدا در دلهای دوستانش می افکند.) / اَلْمُبتَدَأَ: اَلْعِلْمُ / الْفاعِلَ: اللهُ

۲- لا تَغتَرّوا بِصلاتِهِم وَ لا بِصیامِهِم … وَ لکِنِ اختَبِروهُم عِندَ صِدقِ الحَدیثِ وَ أداءِ الأمانَهِ. (فعلَ الأمر و فعلَ النَّهی)

(فریب نماز خواندن و روزه گرفتنشان را نخورید،… ولى ایشان را با راستگوئى و امانت داری بیازمایید.) / فعلَ الأمر: اختَبِروا  / فعلَ النَّهی: لا تَغتَرّوا

۳- لا تَستَشِرِ الکَذّابَ فَإنَّهُ کَالسَّرابِ یُقَرِّبُ عَلَیکَ البَعیدَ وَ یُبَعِّدُ عَلَیکَ القَریبَ. (اسمَ المُبالغهِ) / اسمَ المُبالغهِ: الکَذّابَ

(با دروغگو مشورت مکن؛ زیرا او همانند سراب است. دور را برای تو نزدیک می سازد و نزدیک را برای تو دور می سازد.)

۴- یَبلُغُ الصّادِقُ بِصِدقِهِ ما لا یَبلُغُهُ الکاذِبُ بِاحتِیالِهِ. (الفاعِلَ)

(انسان راستگو با راستگویى به جایى می رسد که دروغگو با فریبکاری اش بدان نمی رسد.) / الفاعِلَ: الصّادِقُ، الکاذِبُ

۵- لا تُحَدِّثْ النّاسَ بِکُلِّ ما سَمِعتَ بِهِ. (فعلَ النَّهی)

(درباره هر آنچه شنیدى با مردم سخن مگو.) / فعلَ النَّهی: لا تُحَدِّثْ

۱- اَلسِّباحَه: شنا کردن ۲- لا تَغتَرّوا: فریب نخورید ۳- لا تَسْتَشِرْ: با … مشورت نکن ۴- یُقَرِّبُ: نزدیک می سازد ۵- یُبَعِّدُ: دور می سازد ۶- اَلإِحْتیال: فریبکاری

اَلتَّمْرینُ الثّالِثُ: عَیِّنِ الْکَلِمَهَ الْغَریبَهَ فی کُلِّ مَجموعَهٍ مَعَ بَیانِ السَّبَبِ. (واژه ناهماهنگ در هر مجموعه را با بیان سبب شناسایی کن.)

۱- اَلْفُنون(هنرها) ■             اَلْخَدّ(گونه) □                             اَلْفَم(دهان) □                                       اَللِّسان(زبان) □

۲- اَلْقِشْر(پوست) □          اَللُّبّ(مغز میوه) □                           اَلنَّوی(هسته) □                              اَلْغاز(گاز) ■

۳- الثَعْلَب(روباه) □           الکَلْب(سگ) □                       اَلْمَرَح(با ناز و خودپسندی) ■                       اَلْحِمار(خر) □

۴- اَلْیَمین(راست) □             اَلطَّنّان(مرغ مگس) ■                     اَلشِّمال(چپ) □                              اَلْأَمام(پیش رو) □

۵- اَلصَّلاه(نماز) ■            اَلشَّریحَه(شارژ) □                            اَلرَّصید(اعتبار مالی) □                     اَلْجَوّال(گوشی همراه) □

۶- اَلْأَحِبَّه(دوستان) □               اَلْأَصْدِقاء(دوستان) □                  اَلْأَصْحاب(یاران) □                   اَلْإضاعَه(تبان کردن) ■

الَتمّْرینُ الرّابعُ:

أ: ترَجِمِ الجُملَ التاّلیهَ، ثمَ عیِنِ المْطَلوبَ مِنکَ. (جمله های زیر را با توجه به قواعد درس ترجمه کن؛ سپس آنچه را از تو خواسته شده شناسایی کن.)

۱- سافَرتُ إلَی قَریَهٍ شاهَدتُ صورَتَها أیّامَ صِغَری. (اَلْمَجرورَ بِحَرفِ جَرٍّ وَ الْمَفعولَ)

(به روستایی سفر کردم که تصویرش را در روزگار خردسالی ام دیده بودم.) / اَلْمَجرورَ بِحَرفِ جَرٍّ: قَریَهٍ / الْمَفعولَ: صورَتَ

۲- عَصَفَت ریاحٌ شَدیدَهٌ خَرَّبَت بَیتاً جَنبَ شاطِئِ البَحرِ. (اَلْمَفعولَ وَ الْمُضافَ إلَیهِ)

(بادهای شدید طوری وزید که خانه ای را کنار ساحل دریا ویران کرد.) / اَلْمَفعولَ: بَیتاً / الْمُضافَ إلَیهِ: شاطِئِ، البَحرِ

۳- وَجَدتُ بَرنامَجاً یُساعِدُنی عَلَی تَعَلُّمِ العَرَبیَّهِ. (اَلْمَفعولَ وَ الْمُضافَ إلَیهِ)

(برنامه ای یافتم که مرا در آموزش زبان عربی یاری می کرد.) / اَلْمَفعولَ: بَرنامَجاً، ی / الْمُضافَ إلَیهِ: العَرَبیَّهِ

۴- الکِتابُ صَدیقٌ یُنقِذُکَ مِن مُصیبَهِ الجَهلِ. (اَلْمُبتَدَأَ وَ الْخَبَرَ)

(کتاب دوستی است که تو را از بلای نادانی می رهاند.) / اَلْمُبتَدَأَ: الکِتابُ / الْخَبَرَ: صَدیقٌ

۵- یُعجِبُنی عیدٌ یَفرَحُ فیهِ الفُقَراءُ. ( اَلْجَمعَ الْمُکَسَّرَ وَ نونَ الْوِقایَهِ)

(عیدی به شگفتم می آورد که تهیدستان در آن شاد شوند.) / اَلْجَمعَ الْمُکَسَّرَ: الفُقَراءُ / نونَ الْوِقایَهِ: یُعجِبُنی

ب: عَیِّنِ الأفْعالَ المُتعَدّیَ مِن هذِهِ الْأفَعالِ التَّی جاءَتْ فِی الجُمَلِ السّابقَهِ:

سافَرْتُ: لازم / شاهَدْتُ: مُتِعدّ  / عَصَفَتْ: لازم / خَرَّبَتْ: مُتِعدّ

۱- بَرنامَج: برنامه

اَلْبَحثُ الْعِلمیُّ (پژوهش علمی.)

اُکتُبْ خَمْسَ عِباراتٍ بِالْعَرَبیَّهِ حَوْلَ آدابِ الْکَلامِ. (پنج عبارت به عربی درباره آداب سخن بنویس.)

۱- اَلْکَلامُ یَجُرُّ الْکَلامَ. (سخن سخن را می کشد.)[حرف حرف می آورد.]

۱- یَجُرُّ: می کِشد

پی دی اف درس پنجم عربی یازدهم انسانی

الدرس الخامس: الکذب

الکذبُ مفتاحٌ لِکلّ شرٍّ: رسولُ الله

دروغ کلید هر بدی است.

جاء رَجل الی رَسول الله؛ فَقالَ: عَلِّمْنی خُلُقاً یَجْمَعُ لی خَیْرَ الدُّنیا وَ الْآخِرَهِ، فقال: لاتَکْذِبْ.

مردی نزد پیامبر آمد و گفت: رفتاری (خویی) به من یاد بده که نیکی دنیا و آخرت را برایم گرد آورد. حضرت فرمودند: دروغ نگو .

و قالَ الامام علی: خَیرُ إخوانِکَ مَنْ دَعاکَ إلَی صِدْقِ الْمَقالِ بِصِدْقِ مَقالِهِ و نَدبکَ الی أفضلِ الأعمال بِحُسنِ أعماله.

امام علی فرمودند: بهترین برادر (یاران) تو کسی است که با راستگویی‌اش تو را به راستگویی فرابخواند و با خوش‌رفتاریش تو را به خوش کرداری فرابخواند.

إذن فکُن صادِقاً مَع نفسِکَ و مَع الآخرینَ فی الحَیاه وَ لا تَهْرُبْ مِنَ الْواقِعِ أَبَداً.

بنابراین با خودت و با دیگران در زندگانی، راستگو باش و هرگز از واقعیت نگریز.

فإِن هَرَبْتَ مِنَ الْواقِعِ فَسَوْفَ توُاجِهُ مَشاکِلَ وَ صُعوباتٍ کَثیرَهً وَ تُضْطَرُّ إلَی الْکِذْبِ عِدَّهَ مرات.

زیرا اگر از حقیقت بگریزی با مشکلات و سختی‌های بسیاری روبه رو خواهی شد و چندین بار ناگریز به دروغ گفتن می‌گردی.

وَ بَعدَ ذٰلِکَ یَتَبیّنُ کِذْبُکَ لِلْآخَرینَ، فَتَفشلُ فی حَیاتِکَ.

و پس از آن، دروغت بر دیگران آشکار می‌شود و در زندگانی ات شکست می‌خوری .

وَ هٰذِهِ قِصَّهٌ قَصیرَهٌ تُبَینُ لَکَ نَتیجَهَ الْکِذْبِ:

این داستان کوتاهی است که نتیجه دروغگویی را برایت آشکار می‌دارد.

قَرَّرَ أَربَعَهُ طُلّابٍ أَن یغیبوا عَنِ الإمْتِحانِ فَاتَّصَلوا بِالْأسُتاذِ هاتِفیاً وَ قالوا لَهُ:

چهار دانشجو قرار گذاشتند که در آزمون غایب شوند؛ پس تلفنی با استاد تماس گرفتند و به او گفتند:

أَحَدُ إطاراتِ سَیارَتِنَا انْفَجَرَ، وَ لَیسَ لَنا إطارٌ احْتیاطی، وَ لا توجَدُ سَیارَهٌ تَنقُلُنا إلَی الْجامِعَهِ،

یکی از تایرهای خودروی ما ترکید و ما تایر یدکی نداریم. خودرویی نیز نیست که ما را به دانشگاه ببرد.

وَ نَحنُ الْآنَ فی الطَّریقِ بَعیدونَ عَنِ الْجامِعَهِ، وَ لَنْ نَستَطیعَ الْحُضورَ فی الِإمْتِحانِ فی الْوَقتِ الْمُحَدَّدِ.

ما اکنون در راهیم دور از دانشگاه و در زمان مشخص شده نخواهیم توانست در آزمون حاضر گردیم.

وافَقَ الْأسُتاذُ أَنْ یؤُجَلَّ لَهُمُ الأمْتِحانَ لِمُدَّهِ أُسبوعٍ واحِدٍ، فَفَرِحَ الطُّلّابُ بِذٰلِکَ؛

استاد موافقت کرد که برای ایشان، آزمون را به مدت یک هفته به تأخیر بیندازد. دانشجویان از آن شاد شدند.

لِأنَّ خُطَّتَهُم لِتَأجیلِ الإمْتِحانِ نَجَحَتْ.

زیرا نقشه ایشان برای عقب انداختن آزمون گرفت (موفق شد)

فی الْأسُبوعِ التّالی حَضَروا لِلإمْتِحانِ فی الْوَقتِ الْمُحَدَّدِ،

هفته آینده [دانشجویان] در زمان مشخص شده برای آزمون حاضر شدند.

وَ طَلَبَ الْأسُتاذُ مِنهُم أَن یَجلِسوا فی قاعَهِ الِإمْتِحانِ،

استاد از ایشان درخواست که در تالار آزمون بنشینند،

ثُمَّ وَزَّعَ عَلَیهِم أَوراقَ الِإمْتِحانِ. لَمّا نَظَروا إلَی الْأسَئِلَهِ، تَعَجَّبوا لِأنَّها کانَتْ هٰکَذا:

سپس برگه‌های آزمون را برایشان پخش کرد. زمانی که به پرسش‌ها نگاه کردند، شگفت زده شدند؛ زیرا پرسش‌ها ازین قرار بود:

■ لِماذَا انْفَجَرَ الْإطارُ؟

چرا تایر ترکید؟

أَیُّ إطارٍ مِنْ سَیارَتِکُمُ انْفَجَرَ؟

کدام تایر خودروی شما ترکید؟

فی أَیِّ طَریقٍ وَقَعَ هٰذَا الْحادِثُ؟

در کدام جاده این پیشامد روی داد؟

ما هوَ تَرتیبُ جُلوسِکُم فی السَّیارَهِ؟

نشستن شما در خودرو به چه ترتیب بود؟

کَیفَ اسْتَطَعْتُم أَن تَحِلّوا مُشکِلَتَکُم؟

چگونه توانستید مشکلتان را حل کنید؟

کَم کانَتِ السّاعَهُ عِندَ انْفِجارِ الْإطارِ؟

هنگام ترکیدن تایر، ساعت چند بود؟

مَنْ کانَ مِنکُم یَسوقُ السَّیارَهَ فی ذٰلِکَ الْوَقتِ؟

کدام یک از شما خودرو را در آن وقت می‌راند؟

هَل تَضْمَنُ أَن یُجیبَ أَصدِقاؤُکَ مِثْلَ إجابَتِکَ؟

آیا ضمانت می‌کنی که دوستانت نیز مانند تو پاسخ دهند؟

خَجِلَ الطُّلّابُ وَ نَدِموا وَ اعْتَذَروا مِن فِعْلِهِم، نَصَحَهُمُ الْأسُتاذُ وَ قالَ: مَنْ یَکذِبْ لا ینْجَحْ.

دانشجویان شرمنده شدند و پشیمان شدند و از کارشان پوزش خواستند. استاد ایشان را پند داد و گفت: هر کس دروغ بگوید، کام نمی‌یابد.

عاهَدَ الطُّلّابُ أُستاذَهُم عَلَی أَن لا یکْذِبوا، وَ قالوا لَهُ نادِمینَ: تَعَلَّمْنا دَرساً لَنْ نَنْساهُ أَبَداً.

دانشجویان با استادشان پیمان بستند که دیگر دروغ نگویند و با پشیمانی به او گفتند: درسی آموختیم که هرگز فراموش نخواهیم کرد.

ترجمه «کل»
واژگان درس پنجم عربی پایه یازدهم

أَجِبْ عَنِ الْأَسئِلَهِ التّالیَهِ حَسَبَ نَصِّ الدَّرْسِ. (به پرسشهای زیر با توجه به متن درس پاسخ بده.)

۱- هَلْ وافَقَ الْأسُتاذُ أَنْ یؤَجِّلَ الإِمْتِحانَ لِلطُّلابِ لِمُدَّهِ أُسبوعَینِ؟ – لا؛ ما وافَقَ الْأسُتاذُ أَنْ یؤُجَلَّ لَهُمُ الأمْتِحانَ لِمُدَّهِ أُسبوعین.

(آیا استاد موافقت کرد که آزمون دانش جویان را به مدت دوهفته به تأخیر بیندازد. – نه؛ استاد موافقت نکرد که آزمون دانش جویان را به مدت دو هفته به تأخیر بیندازد.)

۲- ماذا قالَ الرَّجُلُ لِرَسولِ اللّهِ حینَ جاءَ إلَیهِ؟ – الرجل قال: «عَلِّمْنی خُلُقاً یجْمَعُ لی خَیرَ الدُّنیا وَ الْآخِرَه

(مرد به فرستاده خداوند چه چیزی گفت هنگامی که نزد او آمد(رفت). – مرد گفت:‌ اخلاقی به من بیاموز که خیر دنیا و آخرت را برای من گرد آورد.)

۳- ما قالَ الطُّلّابُ لِأسُتاذِهِم نادِمینَ؟ – قالوا لَهُ نادِمینَ: تَعَلَّمْنا دَرساً لَنْ نَنْساهُ أَبَداً.

(دانش جویان با پشیمانی به استادشان چه گفتند؟ – با پشیمانی به او گفتند: درسی به ما آموختی که هرگز فراموشش نخواهیم کرد.)

۴- مَنْ قالَ «مَنْ یکذِبْ لا ینْجَحْ ؟» – الْأسُتاذُ قالَ: مَنْ یکذِبْ لا ینْجَحْ.

(چه کسی گفت: «هر کس دروغ بگوید کامیاب نمی شود؟ – استاد گفت: هر کس دروغ بگوید کامیاب نمی شود.)

۵- کَیفَ اتَّصَلَ الطُّلّابُ بِالْإستاذِ؟ – فَاتَّصَل الطُلّابٍ بِالْأسُتاذِ هاتِفیاً.

(چگونه دانش‌آموزان با استاد تماس گرفتند؟ – دانش‌آموزان تلفنی با استاد تماس گرفتند.)

۶- لِماذا فَرِحَ الطُّلّبُ؟ – لِأنَّ خُطَّتَهُم لِتَأجیلِ الإمْتِحانِ نَجَحَتْ.

(چرا دانش آموزان شاد شدند؟ – زیرا نقشه ایشان برای عقب انداختن آزمون گرفت (موفق شد))

اِعلَموا (بدانید.)

تَرْجَمَهُ الْفِعْلِ الْمُضارِعِ (۱)

■ حروف «أَنْ: که» و «کَی، لِـ ، لِکَی ، حَتَّی: تا، برای اینکه» بر سر فعل مضارع می‌آیند و در معنای آن تغییر ایجاد می‌کنند؛ فعل‌هایی که دارای این حروف اند، در فارسی «مضارع التزامی» ترجمه می‌شوند؛ مثال:

یحْکُمُ: داوری می‌کند / حَتَّی یحْکُمَ: تا داوری کند

یحاوِلونَ: تلاش می‌کنند / أَنْ یحاوِلوا: که تلاش کنند

تَفْرَحونَ: شاد می‌شوید / لِکَی تَفْرَحوا: تا شاد شوید

یَجْعَلُ: قرار می‌دهد / لِیَجْعَلَ: تا قرار بدهد

یذْهَبْنَ: می‌روند / کَی یذْهَبْنَ: تا بروند

■ فعل مضارعِ دارای «لَنْ» معادلِ «آینده منفی» در زبان فارسی است؛ مثال: تَنالونَ: دست می‌یابید؛ لَنْ تَنالوا: دست نخواهید یافت.

این حروف در انتهای فعل مضارع تغییراتی را ایجاد می‌کنند. (به جز در ساخت‌هایی مانند یَفْعَلْنَ و تَفْعَلْنَ)

انواع «لام» در عربی

انواع «لام»

اختَبِر نفسَکَ: تَرجِم الآیتَینِ وَ الحدیثَ حَسَبَ قواعِدِ الدَّرسِ ثُمَّ عَیّن الأفعالَ المضارعهَ. (دو آیه و حدیث را با توجه به قواعد درس ترجمه کن؛ سپس فعل‌های مضارع را شناسایی کن.)

۱- ﴿عَسَی أن تَکرَهوا شَیئاً وَ هُوَ خَیرٌ لَکُم وَ عَسَی أن تُحِبّوا شَیئاً وَ هُوَ شَرٌّ لَکُم﴾ / الفعل المضارع: تَکرَهوا، تُحِبّوا

(شاید چیزى را ناپسند بدارید در حالى که آن براى شما نیکوست، و شاید چیزى را دوست بدارید در حالى که آن براى شما بد است.)

۲- ﴿… أنفِقوا مِمّا رَزَقناکُم مِن قَبلِ أن یأتی یومٌ لا بَیعٌ فیهِ وَ لا خُلَّهٌ …﴾ / الفعل المضارع: یَأتی

(از آنچه به شما روزی کرده ایم بخشش کنید، پیش از آنکه روزی بیاید که در آن نه خرید و فروشی است و نه دوستی ای ….)

۳- مِن أخلاقِ الجاهِلِ الإجابَهُ قَبلَ أن یسمَعَ وَ المُعارَضَهُ قَبلَ أن یفهَمَ وَ الحُکمَ بِما لا یعلَمُ. / الفعل المضارع: یَسمَعَ، یَفهَمَ، یَعلَمُ

(یکى از خویهاى نادان این است که قبل از شنیدن [مطلب] پاسخ مى دهد و پیش از آن که [مقصود گوینده را ] بفهمد مخالفت مى ورزد و درباره آنچه نمی داند، داوری مى کند.)

۱- آشنایی با این تغییرات، از اهداف آموزشی کتاب درسی نیست. ۲- رَزَقَ: روزی داد  3- خُلَّه: دوستی  4- مُعارَضَه: مخالفت

saeedjafari
jafarisaeed

حوارٌ (گفتگو)

(فی الصَّیدَلیهِ) = در داروخانه

الحاجُّ = حج گزارالصَّیدَلی = داروخانه دار
عَفواً، ما عِندی وَصفَهٌ = ببخشید؛ من نسخه ندارم.
وَ أُریدُ هذهِ الأدویهَ المَکتوبَهَ عَلَی الوَرَقَهِ. = این داروهای نوشته شده بر روی ورقه را می‌خواهم.
أعطِنی الوَرَقَهَ: = ورقه را به من بده
مِحرارٌ، حُبوبٌ مُسَکِّنَهٌ لِلصُّداعِ، حُبوبٌ مُهَدِّئَهٌ، کَبسول أمبیسیلین، قُطنٌ طِبِّی، مَرهَمٌ لِحَسّاسِیهِ الجِلدِ … = دماسنج، قرص مسکن برای سردرد، قرص آرامش‌بخش، کپسول آمپی سیلین، پنبه طبّی، پماد حساسیت پوست…
لا بَأسَ، وَ لکِن لا أُعطیکَ أمبیسیلین. = اشکالی ندارد؛ ولی آمپی‌سیلین به تو نمی دهم.
لِماذا لا تُعطینی؟ = چرا به من [آمپی‌سیلین] نمی دهی؟لِأنَّ بَیعَها بِدونِ وَصفَهٍ غَیرُ مَسموحٍ. = زیرا فروشش بدون نسخه ممنوع است.
لِمَن تَشتَری هذِهِ الأدویهَ؟ = این دارو را برای که می‌خری؟
أشتَریها لِزُمَلائی فی القافِلَهِ = برای همکارانم در کاروان می‌خرمش.
یا حَضرَهَ الصَّیدَلی. = جناب داروخانه دار
رَجاءً، راجِعِ الطَّبیبَ؛ = لطفا؛ به پزشک مراجعه کن.
الشِّفاءُ مِنَ اللهِ. = درمان از [سوی] خداوند است.

۱- اَلصَّیدَلیه: داروخانه   2- اَلْأَدْویه: داروها، مفرد: الدَّواء    3- اَلْمِحْرار: دماسنج    4- اَلْقُطْن: پنبه    5- اَلجِلدْ: پوست    6- حَضْرَهُ الصَّیدَلی: جناب داروخانه دار ۷- راجِعْ: مراجعه کن

ادات استفهام / کلمه های پرسشی

اَلتَّمرینُ الْأَوَّلُ: أی فعلٍ مِن أفعالِ مُعجَمِ الدّرس یُناسِبُ التَّوضیحاتِ التّالیهَ؟ (چه فعلی از فعلهای واژه نامه درس مناسب گزارش‌های زیر است؟)

۱- شاهَدَ وَجهاً لِوَجهٍ. (چهره به چهره [او را] دید.) / واجَهَ

۲- ظَهَرَ وَ صارَ واضِحاً. (آشکار شد و هویدا گشت.) / تَبیّنَ

۳- لَم ینجَح بَل خَسِرَ. (پیروز نشد؛ بلکه زیان دید.) / فشِلَ

۴- أعطاهُ عَهداً وَ قَولاً بِأن یفعَلَ شَیئاً. (قول و پیمانی به او داد مبنی بر اینکه کاری را انجام دهد.) / عاهَدَ، قَرّرَ

۵- قَرَّرَ أن یفعَلَ ما قَصَدَهُ مَعَ التَّأخیرِ. (قرار گذاشت آنچه را قصدش را داشت با دیرکرد انجام دهد.) / أَجّلَ

اَلتَّمرینُ الثّانی: تَرجِمَ الأحادیثَ، ثُمَّ عَیّنِ المَطلوبَ مِنکَ. (حدیث‌ها را ترجمه کن؛ سپس آنچه را از تو خواسته شده، بیاب.)

۱- لا تَغتَرّوا بِصلاتِهِم وَ لا بِصیامِهِم … وَ لکِنِ اختَبِروهُم عِندَ صِدقِ الحَدیثِ وَ أداءِ الأمانَهِ. (فعلَ الأمر و فعلَ النَّهی)

(فریب نماز خواندن و روزه گرفتنشان را نخورید،… ولى ایشان را با راستگوئى و امانت داری بیازمایید.) / فعلَ الأمر: اختَبِروا  / فعلَ النَّهی: لا تَغتَرّوا

۲- لا تَستَشِرِ الکَذّابَ فَإنَّهُ کَالسَّرابِ یقَرِّبُ عَلَیکَ البَعیدَ وَ یبَعِّدُ عَلَیکَ القَریبَ. (اسمَ المُبالغهِ) / اسمَ المُبالغهِ: الکَذّابَ

(با دروغگو مشورت مکن؛ زیرا او همانند سراب است. دور را برای تو نزدیک می‌سازد و نزدیک را برای تو دور می‌سازد.)

۳- یَبلُغُ الصّادِقُ بِصِدقِهِ ما لا یَبلُغُهُ الکاذِبُ بِاحتِیالِهِ. (الفاعِلَ)

(انسان راستگو با راستگویى‌اش به جایى می‌رسد که دروغگو با فریبکاری‌اش بدان نمی‌رسد.) / الفاعِلَ: الصّادِقُ، الکاذِبُ

۴- لا تُحَدِّثْ النّاسَ بِکُلِّ ما سَمِعتَ بِهِ. (فعلَ النَّهی)

(درباره هر چه شنیدى با مردم سخن مگو.) / فعلَ النَّهی: لا تُحَدِّثْ

۱- لا تَغتَرّوا: فریب نخورید ۲- اَلصّیام: روزه.   3- لا تَسْتَشِرْ: با … مشورت نکن  4- یقَرِّبُ: نزدیک می‌سازد ۵- یبَعِّدُ: دور می‌سازد ۶- اَلِإحْتیال: فریبکاری

اَلتَّمرینُ الثّالِثُ: عَیّنِ الکلمهَ الَّتی لا تُناسِبُ الکلماتِ الأُخرَی مَعَ بیانِ السَّبَبِ. (با بیان علت، واژه ای را که با واژگان دیگر هماهنگی ندارد پیدا کن.)

۱- مَقال (گفتار)       5      کَلام(سخن)                   5    قَول(گفتار)          5    إطار(تایر)          ■

۲- کَلَّمَ(سخن گفت)    5      حَدَّثَ(سخن گفت)             5    کَمَّلَ(کامل کرد)      ■     تَکَلَّمَ(سخن گفت)     5

۳- جُذوع(تنه‌ها)       5      تَأجیل(به تأخیر انداختن)       ■      أثمار(میوه‌ها)        5    أغصان(شاخه‌ها)     5

۴- یَغرِسُ(می کارد)   5      یَنبُتُ(می روید)               5    یَزرَعُ(می کارد)      5    یَخنُقُ(خفه می‌کند)   ■

۵- أحمَر(سرخ)       5      أسوَد(سیاه)                    5    أخضَر(سبز)        5    أکرَم(گرامی تر)      ■

اَلتَّمرینُ الرّابِعُ: تَرجِمِ الآیاتِ، ثُمَّ عَیّنِ المَطلوبَ مِنکَ. (آیه‌ها را ترجمه کن؛ سپس آنچه را از تو خواسته شده بیاب.)

۱- ﴿ فَاصبِر حَتَّی یحکُمَ اللهُ بَینَنا …﴾ (فعلَ الأمرِ) / (بردبار باش تا خداوند میان ما داوری کند.) / فعلَ الأمرِ: اصبِر

۲- ﴿ یُریدونَ أن یبَدِّلوا کَلامَ اللهِ﴾ (المُضافَ إلَیهِ) (می خواهند که سخن خداوند را تغییر دهند.) / المُضافَ إلَیهِ: اللهِ

۳- ﴿… ما یُریدُ اللهُ لِیجعَلَ عَلَیکُم مِن حَرَجٍ…﴾ (الفاعِلَ) (خداوند نمی خواهد تا حالت بحرانی برای شما ایجاد کند.) / الفاعِلَ: اللهُ

۴- ﴿ . .. لِکَیلا تَحزَنوا عَلَی ما فاتَکُم﴾ (الفِعلَ الماضی) (تا اندوهگین نشوید به خاطر آنچه از دست دادید.) / الفِعلَ الماضی: فاتَ

۵- ﴿ لَن تَنالُوا البِرَّ حَتَّی تُنفِقوا مِمّا تُحِبّونَ﴾ (الفِعلَ المُضارِعَ)

(به نیکی دست نخواهید یافت تا اینکه از آنچه دوست دارید انفاق کنید.) / الفِعلَ المُضارِعَ: تَنالُوا، تُنفِقوا، تُحِبّونَ

۱- حَرَج: حالت بحرانی  2- لِکَیلا: لِکَی+لا   3- فاتَ: از دست رفت  4- لَن تَنالوا: دست نخواهید یافت

اَلتَّمرینُ الْخامِسُ: تَرجِم الجُمَلَ التّالیهِ. (جمله‌های زیر را به فارسی برگردان.)

۱- اِجلِس عَلَی الکُرسی. (روی صندلی بنشین.)     / 5- لا تَجلِسوا هُناکَ. (آنجا ننشینید.)

۲- تَجلِسُ مَعَ زمیلِکَ. (با همکارت می‌نشینی.)      /6- لا یَجلِسنَ هُنا. (اینجا نباید بنشینند / اینجا نمی‌نشینند.)

۳- اِصبِر لِکَی یَجلِسَ. (صبر کن تا بنشیند.)          / 7- أُریدُ أن أجلِسَ. (می خواهم بنشینم.)

۴- جالِس خَیرَ النّاسِ. (به بهترین مردم همنشینی کن.)  /  8- رَجَعنا لِنَجلِسَ (برگشتیم تا بنشینیم.)

اَلتَّمرینُ السّادِسُ: اُکْتُبْ مُفْرَدَ الْجُموعِ التّالیَهِ. (مفرد جمع های زیر را بنویس.)

أَدویَه: دواء (دارو)                                           خُطَط: خُطّه (نقشه)                             أَفاضِل: أفضل (برتر؛ برترین)

أَحْیاء: حَیّ (زنده)                                             صُعوبات: صُعوبَه (دشواری)                              أَصْدِقاء: صَدیق (دوست)

أَساتِذَه: أُستاذ (استاد)                                       عُیوب: عیب (عیب)                                           إخْوان: أخ (برادر)

أَعمال: عَمل (کنش)                                           أَسْئِلَه: سُؤال (پرسش)                                        أَسابیع: أُسبوع (هفته)

إجابات: إجابه (پاسخ)            طُلّاب: طالب (دانش‌آموز)       أَخلاق: خُلق (خو)

سعید جعفری
پی دی اف درس پنجم عربی پایه یازدهم مشترک