بایگانی برچسب: s

الدرس الأول: الدین و التدین

﴿…أَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنِیفًا﴾ / برو به تاربرگ اصلی

ترجمه: با یکتاپرستی به دین روی آور.

اَلتَّدَیُّنُ فِطریٌّ فِی الإنسانِ وَ التّاریخُ یَقولُ لَنا:

ترجمه: دین داری در انسان فطری است و تاریخ به ما می گوید:

لا شَعْبَ مِن شُعوبِ الأَرضِ إلّا و کانَ لَهُ دینٌ و طَریقهٌ لِلعِبادَهِ.

ترجمه: هیچ ملتی از ملت های روی زمین نیست مگر این که دین و روشی برای عبادت داشته است.

فَالآثارُ القَدیمَهُ الَّتی اکْتَشَفَهَ الإنسانُ، وَ الحَضاراتُ الَّتی عَرَفَها مِنْ خِلالِ الکِتاباتِ وَ النُّقوشِ وَ الرُّسومِ و التماثیل، یؤکد اهتمام الإنسانِ بِالدّینِ وَ تَدُلُّ عَلَی أَنَّهُ فِطریٌّ فی وُجودِهِ؛

ترجمه: آثار کهنی که انسان آن ر ا کشف کرده و تمدن هایی که آن را از خلال نوشته ها، کنده کاری ها، نقاشی ها و تندیس ها شناخته است، بر توجه انسان به دین تأکید دارد و بر اینکه دین داری در وجود او فطری است دلالت می کند.

وَلٰکِنَّ عِباداتِهِ وَ شَعائِرَهُ کانَتْ خُرافیَّهً؛ مثلِ، تَعَدُّدِ الْآلِهَهِ وَ تَقدیمِ الْقَرابینِ لَها لِکَسْبِ رِضاها وَ تَجَنُّبِ شَرِّها.

ترجمه: اما عبادت ها و آیین های او خرافی بوده است؛ مانند: چندخدایی و پیش کش کردن قربانی ها برای به دست آوردن خرسندی خدایان و دوری از بدی ایشان.

وَ ازْدادَت هذِهِ الْخُرافاتُ فی أَدیانِ النّاسِ عَلَی مَرِّ العُصور.

ترجمه: در گذر زمان این خرافات در دین های مردم افزایش یافت.

وَلٰکِنَّ للهَّ تَبارَک وَ تَعالی لَمْ یَترُکِ النّاسَ عَلَی هذِهِ الْحالَهِ؛ فَقَد قالَ فی کِتابِهِ الْکَریمِ:

ترجمه: اما خداوند – پربرکت و بلندمرتبه بادا نام او – مردم را در این حالت رها نکرده؛ قطعا او در کتاب ارزشمندش گفته است:

﴿أَیَحْسَبُ الْإِنسَانُ أَن یُتْرَکَ سُدًى

ترجمه: آیا انسان می پندارد که بیهوده و پوچ رها می شود؟

لِذلکَ أَرْسَلَ إلَیهِمُ الأَنبیاءَ لِیُبَیِّنوا الصِّراطَ الْمُستَقیمَ وَ الدّینَ الْحَقَّ

ترجمه: از این رو خداوند به سوی ایشان پیامبران را گسیل داشت تا راه راست و دین حق را [برای ایشان] آشکار گردانند.

و قد حَدَّثنَا القُرآنُ الْکَریمُ عَنْ سیرَهِ الأَنبیاء: وَ صِراعِهِم مَعَ أَقوامِهِمِ الْکافِرینَ.

ترجمه: قرآن ارزشمند از روش پیامبران و کشمکش ایشان با قوم های کافرشان سخن گفته است.

 وَ لْنَذکُرْ مَثَلاً إبراهیمَ الْخَلیلَ الَّذی حاوَلَ أَن یُنقِذَ قَومَهُ مِن عِبادَهِ الأَصنام.

ترجمه: باید داستان ابراهیم خلیل را که کوشید قومش را از عبادت بت ها نجات دهد یاد کنیم.

فَفی أَحَدِ الأَعیادِ لمَّا خَرَجَ قَومُهُ مِنْ مَدینَتِهِم،

ترجمه: در یکی از عیدها هنگامی که قوم ابراهیم از شهرشان بیرون رفتند،

بَقِیَ إبراهیمُ وَحیداً، فَحَمَلَ فَأْسا، وَ کَسَّرَ جَمیعَ الأصَنامِ فی الْمَعبَدِ إلَّا الصَّنَمَ الکَبیر،

ترجمه: حضرت ابراهیم تنها ماند؛ تبری را [با خود] برد و همۀ بت ها را در پرستشگاه شکست مگر بت بزرگ را.

ثُمَّ عَلَّقَ الفَأْسَ عَلی کَتِفِهِ و تَرَکَ المَعبَد.

ترجمه: سپس تبر را بر شانۀ آن [بت] آویخت و پرستشگاه را وانهاد.

و لمّا رَجَعَ النّاسُ، شاهَدوا أَصْنامَهُم مُکَسَّرَهً، وَ ظَنّوا أَنَّ إبراهیم هوَ الْفاعِلُ، فَأَحضَروهُ لِلمُحاکَمَهِ و سَأَلوهُ:

ترجمه: هنگامی که مردم برگشتند؛ بت هایشان را شکسته دیدند. گمان بردند که ابراهیم کنندۀ [این کار] است. بنابر این او را برای دادرسی، احضار کردند و از او پرسیدند:

أَأَنتَ فَعَلْتَ هَٰذَا بِآلِهَتِنَا یَا إِبْرَاهِیمُ

ترجمه: آیا تو این [کار] را با خدایان ما انجام دادی، ای ابراهیم.

فَأَجابَهُم: لِمَ تَسأَلونَنی؟ اِسأَلوا الصَّنَمَ الْکَبیرَ.

ترجمه: او به ایشان پاسخ داد: چرا از من می پرسید؟ از بت بزرگ بپرسید.

بَدَأَ الْقَومُ یَتَهامَسون: إنَّ الصَّنَمَ لا یَتَکَلَّمُ؛ إنَّما یقصُدُ إبراهیمُ الِاستِهزاءَ بِأَصْنامِنا

ترجمه: قوم آغاز به پچ پچ کردند: همانا بت سخن نمی گوید، ابراهیم تنها می خواهد بت هایمان را به ریشخند گیرد.

وَ هُنا ﴿قَالُوا حَرِّقُوهُ وَانصُرُوا آلِهَتَکُمْ

ترجمه: اینجا بود که گفتند او را بسوزانید و خدایانتان را یاری کنید.

فَقَذَفوهُ فی النّارِ، فأَنقَذَهُ اللهُ مِنها.

ترجمه: در نتیجه او را در آتش انداختند. خدا نیز او را از آتش نجات داد.

واژگان درون متنی

سعید جعفری
سعید جعفری/ شب امتحان

الشَعْبَ: ملت                             الحَضاره: تمدن                                           الرسم: آیین

التمثال: تندیس                          أکّد: تأکید کرد، استوار داشت                                     دلّ: راهنمایی کرد

إله: خدا مطلق                          ازْداد: افزایش یافت                                           عَلیٰ مَرِّ الْعُصورِ: در گذر زمان

حسِب: پنداشت                          بیّن: آشکار کرد                                           حدَّث: سخن گفت

حاوَلَ: تلاش کرد                        أنقذ: نجات داد                                           الوَحید: تنها

المُکَسَّرَ: شکسته                        تَکَلَمَّ: صحبت کرد                                           الأستهزاء: مسخره کردن

قَذَف: انداخت                            أضاع: تباه کرد                                           التُراب: خاک

الکَنْز: گنج                              الأجْمَل: زیباتر                                           سبَّ: دشنام داد

دعا: فراخواند، دعا کرد، دعوت کرد  مِن دونِ: به غیر                                           استوی: برابر شد

الخشَب: چوب                           السِنٍّ: دندان                                           الحدید: آهن

وقع: واقع شد، اتفاق افتاد، افتاد (مضارع: یقع)                                           الجِذْعِ: تنه

الفِضَّه: نقره                             النُّحاس: مس                                           الذّهَب: طلا

غَفَرَ: آمرزید

عیّن الصَّحیحَ وَ الْخَطَأَ حَسَبَ نَصِّ الدَّرس. (ترجمه: درست و نادرست را بر حسب متن درس مشخص کنید.)

۱- کانَ الْهَدَفُ مِن تَقدیمِ القرابین لِلْآلِهَهِ کَسْبَ رِضاها وَ تَجَنُّب شَرِّها.   

(ترجمه: هدف از پیش کش کردن قربانی ها برای خدایان به دست آوردن خرسندی آنها و دوری کردن از بدی آنها بود.)

۲- عَلَّقَ إبراهیمُ الْفَأسَ عَلَی کَتِفِ أَصْغَرِ الأصَنام. 

(ترجمه: ابراهیم تبر را بر شانه کوچکترین بت آویخت.)

۳- لَم یَکُنْ لِبَعضِ الشُّعوبِ دینٌ أَوْ طَریقَهٌ لِلعِبادَه. 

(ترجمه: برخی از ملتها دین یا روشی برای نیایش نداشته اند.)

۴- اَلآثارُ القَدیمَهُ تُؤَکِّدُ إهتمام الإنسانِ بِالدّین.   

(ترجمه: آثار کهن توجه انسان به دین را تأکید می کند.)

۵- إنَّ التدَیُّنَ فِطْریٌّ فِی الإنسان. 

(ترجمه: دین داری در انسان فطری است.)

۶- لایَترُکُ اللهُّ الإنسانَ سُدی.

(ترجمه: خداوند انسان را بیهوده و پوچ رها نمی کند.)

معانی الحروف المُشَبَّهَه بالفعل و لا النّافیَه للجنس

با معانی دقیق حروف پرکاربرد «إنَّ، أَنَّ، کَأَنَّ، لکِنَّ، لَیْتَ، لَعَلَّ» آشنا شوید:

■ إنَّ: جمل. پس از خود را تأکید می کند و به معنای «قطعاً، همانا، به درستی که، بی گمان» است؛ مثال:

۱)﴿ إنَّ اللهَ لا یُضیعُ أجرَ المُحسِنینَ﴾  (ترجمه: بی گمان خدا پاداش نیکوکاران را تباه نمی کند.)

■ أنَّ: به معنای «که» است و دو جمله را به هم پیوند می دهد؛ مثال:

۲)﴿ قالَ أعلَمُ أنَّ اللهَ عَلَی کُلِّ شَیءٍ قَدیرٌ﴾   (ترجمه: گفت می دانم که خدا بر هر چیزی تواناست.)

معمولاً «لِأَنَّ» به معنای «زیرا، برای اینکه» است؛ مثال:

پرسش: لِماذا ماسافَرْتَ بِالطّائِرَهِ؟ (ترجمه: چرا با هواپیما سفر نکردی.) – پاسخ: لِأَنَّ بِطاقَهَ الطّائِرَهِ غالیَهٌ. (ترجمه: زیرا بلیت هواپیما گران است.)

■ کَأَنَّ: به معنای «گویی» و «مانند» است؛ مثال:

۳)﴿ کَأنَّهُنَّ الیاقوتُ وَ المَرجانُ﴾    (ترجمه: آنان مانند یاقوت و مرجان اند.)

﴿کَأنَّ إرضاءَ جَمیعِ النّاسِ غایَهٌ لا تُدرَک﴾ (ترجمه: گویی خشنود ساختن هم. مردم، هدفی است که به دست آورده نمی شود.)

لکِنَّ: به معنای «ولی» و برای کامل کردن پیام و بر طرف کردن ابهام جمل. قبل از خودش است؛ مثال:

۴) ﴿… إنَّ اللهَ لَذو فَضلٍ عَلَی النّاسِ وَ لکنَّ أکثَرَ النّاسِ لا یَشکُرونَ﴾   (ترجمه: بی گمان خدا دارای بخشش بر مردم است، ولی بیشتر مردم سپاسگزاری نمی کنند.)

■ لَیْتَ: به معنای «کاش» و بیانگر آرزوست و به صورت «یا لَیتَ» هم به کار می رود؛ مثال:

۵) ﴿ وَ یَقولُ الکافِرُ یا لَیتَنی کُنتُ تُراباً﴾   (ترجمه: و کافر می گوید: ای کاش من خاک بودم!)

■ لَعَلَّ: یعنی «شاید» و «امید است»؛ مثال:

۶) ﴿ إنّا جَعَلناهُ قُرآناً عَرَبیّاً لَعَلَّکُم تَعقِلونَ﴾    (ترجمه: بی گمان ما قرآن را به زبان عربی قرار دادیم امید است شما خردورزی کنید.)

۱- الَقُرآن: خواندن ۲- عقَلَ: خردورزی کرد

حروف مشبه بالفعل
انواع «ان»

اِختَبِر نَفسَکَ (۱) تَرجِم هاتَینِ الآیَتَینِ الکَریمَتَینِ. (ترجمه: خودت را بیازما: این دو آیه کریمه را به فارسی برگردان.)

  1. ﴿ فَهذا یَومُ البَعثِ وَلکِنَّکُم کُنتُم لا تَعلَمونَ﴾ (ترجمه: این، روزِ رستاخیز است؛ ولی شما خودتان نمی دانستید.)
  2. ﴿ إنَّ اللهَ یُحِبُّ الَّذینَ یُقاتِلونَ فی سبیلِهِ صَفّاً کَأنَّهُم بُنیانٌ مَرصوصٌ﴾

(ترجمه: بیگمان خدا کسانی را که صف در صف در راهِ او می جنگند دوست می دارد؛ گویی که ایشان ساختمانی استوارند.)

لا النافیه للجنس:

تاکنون با سه معنای حرف «لا» آشنا شده اید:

  1. لا به معنای «نه» در پاسخ به «هَلْ» و «أ»َ؛ مانند: نه: أ أنتَ مِن بُجنورد؟ لا، أنا مِن بیرجَند.
  2. لای نفی مضارع؛ مانند: لا یَذهَبُ نمی رود.
  3. لای نهی؛ مانند: لا تَذهَب نرو      

و به معنای «نباید» بر سر فعل مضارع اوّل و سوم شخص؛ مانند لا یَذْهَبْ: نباید برود.

۴- نفی جنس: «هیچ نیست»   

﴿لا عِلمَ لَنا إلاّ ما عَلَّمتَنا﴾ (جز آنچه به ما آموخته ای، هیچ دانشی نداریم. (برای ما نیست)

لا کَنزَ أغنَی مِنَ القَناعَهِ. (هیچ گنجی بی نیازکننده تر از قناعت نیست.)

انواع «لا»

۱- الَبْعْث: رستاخیز ۲- اَلْبُنیانُ الْمَرصوصُ: ساختمان استوار

اِختَبِر نَفسَکَ (۲) تَرجِم هذِهِ الْأحَادیثَ حَسَبَ قَواعِدِ الدَّرسِ. (ترجمه: خودت را بیازما؛ این حدیثها را بر حسب قواعد درس ترجمه کن.)

  1. لا خَیر فی قَولٍ إلاّ مَعَ الفِعلِ. (ترجمه: هیچ خیری در در گفتاری نیست مگر اینکه همراه کردار (عمل) باشد.)
  2. لا جِهادَ کَجِهادِ النّفسِ. (ترجمه: هیچ جهادی مانند جهاد با نفس نیست.)
  3. لا لِباسَ أجمَلُ مِنَ العافِیَهِ. (ترجمه: هیچ جامه ای زیباتر از تندرستی نیست.)
  4. لا فَقرَ کَالجَهلِ وَ لا میراثَ کَالأدَبِ. (ترجمه: هیچ فقری مانند نادانی و هیچ میراثی مانند ادب نیست.)

اِختَبِر نَفسَکَ (۳) اِملَأِ الفَراغَ فی ما یَلی ثُمَّ عَیِّن نَوعَ «لا» فیهِ. (ترجمه: خودت را بیازما؛ جای خالی را در آنچه می آید پر کن؛ سپس نوع لا را در آن مشخص کن.)

  1. ﴿وَ لا تَسُبُّوا الَّذینَ یَدعونَ مِن دونِ اللهِ فَیَسُبُّوا اللهَ …﴾ و کسانی را که غیر خدا را فرا می خوانند دشنام ندهید؛  زیرا که به خدا دشنام می دهند.
  2. ﴿وَ لا یَحزُنکَ قَولُهُم إنَّ العِزَّهَ لِلّهِ جَمیعاً…﴾ گفتارشان تو را اندوهگین نکند؛ زیرا ارجمندی، همه برای خداست.
  3. ﴿ هَل یَستَوِی الَّذینَ یَعلَمونَ وَ الَّذینَ لا یَعلَمونَ﴾  آیا کسانی که می دانند و کسانی که نمی دانند برابر هستند؟
  4.   ﴿ … رَبَّنا وَ لا تُحَمِّلنا ما لا طاقَهَ لَنا بِهِ ﴾ پروردگارا آنچه توانش را نداریم بر ما تحمیل نکن.  
  5. لا یَرحَمُ اللهُ مَن لا یَرحَمُ النّاسَ. خدا رحم نمی کند به کسی که به مردم رحم نمی کند.

۱- ما یَلی: آنچه می آید ۲- حَمَّلَ: تحمیل کرد

التَّمارین

التمرین الأول: أیُّ کلمهٍ مِن کلماتِ مُعجَمِ الدّرسِ تُناسِبُ التَّوضیحاتِ التّالیهَ؟ (ترجمه: چه واژه ای از کلمه های لغتنامه درس با توضیحات زیر متناسب است.

آلَهٌ ذاتُ یَدٍ مِنَ الخَشَبِ وَ سِنٍّ عَریًضَهٍ مِنَ الحَدیدِ یُقطَعُ بِها.  (الفأس)

(ترجمه: ابزاری دارای دسته ای از چوب و دندانه ای [سری] پهن از آهن که با آن می برند.)

تِمثالٌ مِن حَجَرٍ أو خَشَبٍ أو حدیدٍ یُعبَدُ مِن دونِ الله.  (الصُنم)

(ترجمه: تندیسی از سنگ یا چوب یا آهن که به جای خدا پرستیده می شود.)

عُضوٌ مِن أعضاءِ الجِسمِ یَقَعُ أعلَی الجِذعِ.   (الکتف)

(ترجمه: اندامی از اندامهای بدن که بالای تن قرار دارد.)

التّارِکُ لِلباطِلِ وَ المُتَمایِلُ إلَی الدِّینِ الحَقِّ. (الحَنیف)

(ترجمه: رهاکننده باطل و متمایل به دین حق.)

إنَّهُم بَدَؤوا یَتَکَلَّمونَ بِکَلامٍ خَفیٍّ.   (یَتَهامَسونَ)

(ترجمه: ایشان با زبانی پنهان شروع به سخن کردند.)

۲) تَرجِمَ العباراتِ التّالیَهَ ثُمَّ عَیِّنِ الحَرفَ المُشَبَّهَ بِالفِعلِ وَ لا النّافیَهَ لِلجِنسِ. (ترجمه: عبارتهای زیر را ترجمه کن سپس حرف مشبهه بالفعل و لای نفی جنس را مشخص کن.)

  1. ﴿ قیلَ ادخُلِ الجَنَّهَ قالَ یا لَیتَ قَومی یَعلَمونَ بِما غَفَرَ لی رَبِّی وَ جَعَلَنی مَنَ المُکرَمینَ﴾ لَیتَ=از حروف مشبّهه بالفعل

(ترجمه: گفته شد: داخل بهشت شو. گفت: ای کاش، قومِ من آگاهی میداشتند از اینکه پروردگارم مرا آمرزیده و از گرامیان قرار داده است.)

۲- ﴿ … لا تَحزَن إنَّ اللهَ مَعَنا … ﴾ (ترجمه: اندوه مدار که خدا با ماست.) حرف «لا» در «لا تَحْزَن» لای نهی است.

۳٫  ﴿… لا إلهَ إلاَّ اللهُ … ﴾ (ترجمه: هیچ خدایی جز خداوند نیست.) لای نفی جنس

۴- لا دینَ لِمَ لا عَهدَ لَهُ. (ترجمه: کسی که هیچ {وفای به} پیمانی ندارد، هیچ دینی ندارد.) لای نفی جنس

أ) اقرأ الشِّعرَ المنسوبَ إلیَ الْإمامِ عَلیٍّ، ثمّ عَیِّنْ ترَجَمَهَ الکْلَمِاتِ التَّی تحَتَها خَطٌّ. (ترجمه: شعر منسوب به امام علی را بخوان؛ سپس ترجمه کلمه هایی را که زیرشان خط است مشخص کن.)

أَیُّهَا الْفاخِرُ جَهلاً بِالنَّسَبْ / إنَّمَا النّاسُ لِأُمٍّ و لِأبْ

ترجمه: ای که نابخردانه افتخار کننده به دودمان هستی، مردم، تنها از یک مادر و یک پدراند.

هَل تَراهُم خُلِقوا مِن فِضَّهٍ / أَمْ حَدیدٍ أَمْ نُحاسٍ أَمْ ذَهَبْ

ترجمه: آیا آنان را می بینی (می پنداری) که از نقره، آهن، مس یا طلا آفریده شده اند؟

بَل تَراهُم خُلِقوا مِنْ طینَهٍ / هَل سِویٰ لَحْمٍ و عَظمٍ وعَصَبْ

ترجمه: بلکه آنان را می بینی از تکّه گِلی آفریده شده اند. آیا به جز گوشت و استخوان و پی اند؟

إنَّمَا الْفَخْرُ لِعَقلٍ ثابِتٍ / وَ حَیاءٍ وَعَفافٍ وأَدَبْ

ترجمه: افتخار، تنها به خِردی استوار، شرم، پاکدامنی و ادب است.

ب) اِستَخرِج مِنَ الأبیاتِ اسمَ الفاعِلِ وَ الفِعلَ المَجهولَ وَ الجارَّ وَ المَجرورَ وَ الصِّفَهَ وَ المَوصوفَ. 

 اسمَ الفاعِلِ: الْفاخِرُ، ثابِتٍ / الفِعلَ المَجهول: خُلِقوا / الجارَّ وَ المَجرورَ: بِالنَّسَبْ، لِأُمٍّ، لِأبْ، مِن فِضَّهٍ، مِنْ طینَهٍ، لِعَقلٍ / الصِّفَهَ وَ المَوصوفَ: عَقلٍ ثابِتٍ

۱- اَلطّین: گِل ۲- سِوی.: به جز ۳- العَظمْ: استخوان «جمع: اَلْعِظام» ۴-  اَلعَصَب: پی

۴) تَرجِمِ الأحادیثَ النَّبَویَّهَ ثُمَّ عَیِّنِ المَطلوبَ مِنکَ. (ترجمه: حدیثهای نبوی را ترجمه کن سپس آنچه را از تو خواسته شده مشخص کن.)

۱- کُلُّ طَعامٍ لا یذکَرُ اسمُ اللهِ عَلَیهِ لا بَرَکَهَ فیهِ.   (الفعلَ المجهول و نوعَ لا)

(هر خوراکی که اسم خداوند بر آن یاد نشود، برکتی در آن نیست.)

الفعلَ المجهول: لا یذکَرُ / نوعَ لا: لای نفی مضارع در «لا یذْکَرُ»، لای نفی جنس در «لا بَرَکَهَ»

۲- لا تَغضَبْ فَإنَّ الغَضَبَ مَفسَدَهٌ.  (نوعَ الفعل)

(خشمگین مشو؛ همانا خشم مایه تباهی است.)   لا تَغضَبْ: فعل نهی

۳- لا فَقرَ أشَدُّ مِنَ الجَهلِ وَ لا عِبادَهَ مِثلُ التَّفَکُّرِ. (المضاف إلیه و نوع لا)

(هیچ تهیدستی ای سخت تر از نادانی و هیچ نیایشی مانند اندیشیدن نیست.)

المضاف إلیه: التفکّر / نوع لا: لای نفی جنس

۴- لاتُطْعِمُوا الْمَساکینَ مِمّا لاتأکلونَ.         (نوَعَ لا، وَ مُفرَدَ «مَساکین»)

(مسکینان را از آنچه نمی‌خورید خوراک ندهید.)

نوَعَ لا: لای نهی در«لاتُطْعِمُوا»، لای نفی مضارع در «لاتأکلون» / مُفرَدَ «مَساکین»: مسکین

۵- لا تسُبُّوا النّاسَ فَتَکتَسِبُوا العَداوَهَ بَینَهُم. (فِعلَ النهَّی، وَ مُضادَّ عَداوَه)

(مردم را دشنام ندهید؛ که با این کار میانشان دشمنی به دست می‌آورید.)

فِعلَ النهَّی: لا تسُبُّوا / مُضادَّ عَداوَه: صداقه

۶- خُذُوا الْحَقَّ مِنْ أهْلِ البْاطِلِ و لاتأخُذُوا البْاطِلَ من أهْلِ الْحَق کونوا نُقّاد الکَلام. (اَلْمحَلَّ الْإعرابی لِما تَحتَهُ خَطٌّ)

(حق را از اهل باطل [یاد] بگیرید و باطل را از اهل حق نگیرید؛ سخن سنج باشید.)

البْاطِلِ: مضاف الیه / البْاطِلَ: مفعول / أهْلِ:‌ مجرور به حرف جرّ

۱- الَمَفْسَدَه: مایه تباهی ۲- خُذوا: بگیرید (أَخَذَ: گرفت) ۳- کونوا: باشید (کان: بود)

۵) تَرجِمْ أَنواعَ الْفِعلِ فِی الْجُمَلِ التّالیَهِ (فعل‌ها را در جمله های زیر به فارسی برگردانید.)

۱رَجاءً، اُکْتُبْنَ حَلَّ الْأسَئِلَهِ مَعَ زَمیلاتِکُنَّ.لطفاً حلّ پرسش‌ها را با هم کلاسی‌هایتان بنویسید.
۲إنْ تَکتُبْ بعَجَلهٍ، فسَیُصْبحُ خَطّک قبَیحا.ًاگر با عجله بنویسی، خطّت زشت خواهد شد.
۳أرُیدُ أَنْ أَکْتُبَ ذِکری فی دَفتَرِ الذِّکْرَیاتِ.می خواهم [که] خاطره‌ای در دفتر خاطرات بنویسم.
۴لَن یکَتْبَ العْاقلُ عَلَی الْآثارِ التّاریخیّهِ.[انسانِ] خردمند، روی آثارِ تاریخی نخواهد نوشت.
۵إنَّهُ سَوفَ یکَتْبُ أفَکارَهُ عَلیَ الوَرَقهِ.قطعاً او اندیشه‌هایش را روی کاغذ خواهد نوشت.
۶عِندَما شاهَدْتُهُ کانَ یَکتُبُ تَمرینَهُ.هنگامی که او را دیدم، تمرینش را می‌نوشت.
۷قَدْ یکَتْبُ الکَسولُ تَمارینَ الدَّرسِ.تنبل، تمرین‌های درس را شاید بنویسد/ گاهی می‌نویسد.
۸یا تَلامیذُ، لِمَ لاتکَتْبُونَ التَّرجَمَهَ؟ای دانش‌آموزان، چرا ترجمه را نمی‌نویسید؟
۹رَجاءً، لاتَکتُبوا عَلی جِلدِ الکِتابِ.لطفاً روی جلدِ کتاب ننویسید.
۱۰هیَ قَد کَتَبَتْ رِسالَهً لِصَدیقَتِها.او نامه‌ای به دوستش نوشته است.
۱۱لِنَکْتُبْ جُمَلاً جَمیلَهً فی دَفاتِرِنا.در دفترهایمان جمله‌هایی زیبا باید بنویسیم.
۱۲أَنَا لَم أَکْتُبْ واجِباتی أَمسِ.من دیروز تکلیف‌هایم را ننوشتم.
۱۳ما کَتَبْنا شَیئا عَلَی الجِدارِ.روی دیوار چیزی ننوشتیم.
۱۴کُتِبَ حَدیثٌ عَلَی اللوَّح.ِحدیثی روی تخته نوشته شد.
۱۵کانوا یَکْتُبونَ الْأَجوِبَهَ.جواب‌ها را می نوشتند.
۱۶کانوا قَد کَتَبوا درسَهمُ.درسشان را نوشته بودند.
۱۷یُکْتَبُ نَصٌّ قَصیرٌ.متنی کوتاه نوشته می شود.

التمرین السادس: اقرأ هٰذِهِ الأنشودَهَ؛ ثمّ ترَجِمْها إلیَ الفْارِسیّه. ترجمه: این سروده ها را بخوان؛ سپس آنها را به فارسی برگردان.

یا إلٰهی، یا إلٰهی / یا مُجیبَ الدَّعَواتِ

ترجمه: ای خدای من، ای خدای من، ای برآورنده دعاها.

اِجْعَلِ الْیَوْمَ سَعیدا / وَ کَثیرَ الْبَرَکاتِ

ترجمه: امروز را خوش اقبال و پر برکت بگردان (قرار بده).

وَ امْلأ الصَّدْرَ انْشِراحاً / وَ فمَی باِلْبَسَماتِ

ترجمه: و سینه ام را از شادمانی و دهانم را از لبخندها پر کن.

وَ أعنّی فی دُروسی / وَ أَداءِ الواجِباتِ

ترجمه: و مرا در درس هایم و انجام تکالیف یاری کن.

وَ أَنِرْ عَقْلی وَ قَلْبی / بِالْعُلومِ النّافِعاتِ

ترجمه: و خردم و دلم را با دانشهای سودمند روشن کن(نورانی کن).

وَ اجْعَلِ التَّوْفیقَ حَظّی / وَ نَصیبی فی الْحَیاهِ

ترجمه: و موفقیت را بختم و بهره ام در زندگی قرار بده.

وَ امْلَأ الدُّنیَا سَلاماً / شامِلاً کُلَّ الْجِهاتِ

ترجمه: و دنیا را از آشتی فراگیر در همه جهت ها پر کن.

وَ احْمِنی وَ احْمِ بلِادی / مِنْ شُرورِ الحادِثاتِ

ترجمه: و من و کشورم را (سرزمینم را) از پیشامدهای ناگوار نگه دار.

اَلتَّمرینُ السّابِعُ: ضَعْ فی الفَراغ کلَمَهً مُناسِبهً. ترجمه: در جای خالی کلمه مناسب را بگذار.

۱- قالَ الْإمامُ الحَسَنُ: «… أحَسَن الْحسَنِ الْخُلُقُ الْحْسَن.» (أنَّ إنَّ لکِنَّ )

ترجمه: امام حسن گفت: «بهترین نیکی، خوی نیک است.»

۲- سُئلَ المُدیرُ: أ فی المَدرَسَهِ طالبٌ؟ فأَجَاب: «… طالبَ هُنا.»   (لِأنَّ □ لا ■ فَإنَّ □)

ترجمه: از مدیر پرسیده شد: آیا در مدرسه دانش آموزی هست؟ او پاسخ داد: هیچ دانش آموزی اینجا نیست.

۳- حَضَرَ السُّیّاحُ فی قاعَهِ الْمَطارِ؛ … الدَّلیلَ لمَ یحْضُرْ.   (أنَّ لکنَّ لعَلَّ )

ترجمه: گردشگران در سالن فرودگاه حاضر شدند؛ ولی راهنما حاضر نشد.

۴- تَمَنَّی المُزارِعُ: «… الْمَطَرَ یَنزِلُ کَثیراً!»  (کَأَنَّ لِأنَّ لیَتَ )

ترجمه: کشاورز آرزو داشت: کاش باران بسیار ببارد.

۵- لِماذا یَبکِی الطِّفلُ؟ – … جائِعٌ.   (أنَّهُ لِأنَّهُ لیَتَ )

ترجمه: چرا کودک می گرید؟ – زیرا او گرسنه است.

اَلتَّمرینُ الثّامِنُ: أَکْمِلْ تَرجَمَهَ هذَا النَّصِّ؛ ثُمَّ اکْتُبِ الْمَحَلَّ الْإعرابیَّ لِلْکَلِماتِ الَّتی تَحْتَها خَطٌّ.

(ترجمه: ترجمه این متن را کامل کن؛ سپس محل اعرابی کلمه هایی  را که زیر آنها خط است بنویس.)

حینَ یَرَی «الطاّئرُ الذَّکیُّ» حَیوَانا مُفْتَرِساً قرُبَ عُشِّهِ، یَتَظاهَرُ أَمامَهُ بِأَنَّ جَناحَهُ مَکسْورٌ، فَیَتْبَعُ الحَیوَانُ المُفترِسُ هذِهِ الفَریسَهَ، وَ یبَتْعِدُ عنَ العُشّ کَثیراً. وَ عِندَما یَتَأَکَّدُ الطاّئرُ مِنْ خِداع العَدوِّ وَ ابتْعِادِهِ وَ إنِقاذِ حَیاهِ فِراخِهِ، یَطیرُ بَغْتَهً.

پرنده باهوش هنگامی که جانورِ درنده ای را نزدیکِ لانه اش می بیند، روبه رویش وانمود می کند که بالش شکسته است، در نتیجه جانورِ درنده این شکار را تعقیب می کند و از لانه بسیار دور می شود. و وقتی که این پرنده از فریبِ دشمن و دور شدنش و نجاتِ زندگیِ جوجه هایش مطمئن می شود، ناگهان پرواز می کند.

الطاّئرُ: فاعل / حَیوَانا: مفعول /  مُفْتَرِساً: صفت / عُشّ: مضاف الیه / الحَیوَانُ: فاعل / المُفترِسُ: صفت / عنَ اِلعْشُّ: جارّ و مجرور / خِداع: مجرور به حرف جارّ / حَیاهِ: مضاف الیه

۱- تَمَنیّ: آرزو داشت «مضارع: یتَمَنیّ»  2- مَکسور: شکسته ۳- تبِعَ: تعقیب کرد ۴- فَریسَه: شکار «جمع: فرَائس ۵- تَأَکَّدَ: مطمئن شد ۶- خِداع: فریب

البَحثُ العلمیّ

ابِحثْ عَنْ وَصیّهِّ أحَدِ شُهَداءِ الحَرْبِ المَفروضَهِ أوْ ذِکرَیاتِهِ أوْ أقَوالِهِ أوْ أعَمالِهِ، ثمَ اکتْبْها فی صَحیفَهٍ جِداریَّهٍ، أَوْ ضَعْها فی مُدَوَّنَتِکَ أَوْ مُدَوَّنَهِ مَدْرَسَتِکَ. ترجمه: به دنبال وصیت یکی از شهیدان جنگ تحمیلی یا خاطراتش یا گفته هایش یا کارهایش بگرد؛ سپس در روزنامه دیواری بنویس یا در وبجایت یا وبجای مدرسه ات بگذار.

پی دی اف عربی ۳ مشترک درس ۱

جدول زمانبندی سالانه عربی ۳ مشترک

کلمه «أخ» در عربی

صرف فعل «کان» در عربی

صرف فعل «کان» در عربی

صرف فعل «رأی»

صرف فعل «رأی»
رأی: دید
ترجمه و گزارش درس یکم؛ آپارات
قواعد درس(حروف مشبهه بالفعل و لای نافیه) آپارات
حل تمارین درس یکم عربی پایه دوازدهم؛ آپارات

ترجمه و گزارش درس یکم؛ الدین و التدین؛ یوتیوپ

قواعد درس(حروف مشبهه بالفعل و لای نافیه) یوتیوپ

حل تمارین درس یکم عربی پایه دوازدهم؛ یوتیوپ